مدل پنجره‌ی جوهاری (Johari Window) یا جوهری یکی از ساده‌ترین و در عین حال روشن‌گرانه‌ترین مدل‌هایی است که تا به حال با آن آشنا شده‌ام. اسم مدل از ترکیب نام دو روان‌شناس (جوزف لوفت و هاری اینگهام) مبدع آن تشکیل شده ولی تقارن ظاهری جالبی با واژه‌ی «جوهر» یا «گوهر» (ماده یا اصل تشکیل دهنده‌ی چیزی) پیدا کرده است.
مدل جوهری درباره‌ی شخصیت، خودشناسی و ارتباط با دیگران است. این مدل شخصیت فرد را به چهار ناحیه تقسیم می‌کند:
- ناحیهی خود عمومی (Arena): ناحیه‌ای از شخصیت من که برای خودم و دیگران شناخته شده است. (شخصیت آشکار)
مثلا من می‌توانم فارسی و انگلیسی صحبت کنم. این را هم خودم می‌دانم و هم اطرافیانم. - ناحیهی خود کور (Blind Spot): ناحیه‌ای از شخصیت من که برای دیگران شناخته شده است اما خودم نسبت به آن ناآگاه هستم. (شخصیت کور)
مثلا فرض کنید من موقع صحبت کردن تکیه‌ی کلام خاصی دارم و بدون این‌که بدانم مدام اصطلاح خاصی را تکرار می‌کنم. این نکته را دیگران می‌دانند اما خودم نمی‌دانم. ناآگاهی خودم در این باره را می‌توانم با سوال کردن از اطرفیانم و گرفتن فیدبک از آن‌ها برطرف کنم. - ناحیهی خود خصوصی (Facade): ناحیه‌ای از شخصیت من که برای دیگران ناشناخته است اما خودم نسبت به آن آگاهی دارم. (شخصیت پنهان)
مثلا فرض کنید من علاقه‌ی خاصی به خوردن غذاهای ژاپنی داشته باشم اما به دلایل مختلف اطرافیانم (همکار/دوست/خانواده/…) از این موضوع بی‌اطلاع باشند. ناآگاهی دیگران درباره‌ی خودم را می‌توانم با صحبت کردن با آن‌ها و ارائه‌ی فیدبک درباره‌ی خودم برطرف کنم. - ناحیهی خود ناشناخته (Unknown): ناحیه‌ای از شخصیت من که برای خودم و اطرافیانم ناشناخته است. (شخصیت ناشناخته)
سایر عواملی که شخصیت من را شکل می‌دهند و خودم و دیگران نسبت به آن‌ها ناآگاه هستیم.
ناحیه‌های چهارگانه‌ی فوق پنجره‌ی جوهری (Johari Window) را شکل می‌دهند (برای مشاهده‌ی فایل با کیفیت بالا روی آن کلیک کنید):
برای گسترش ناحیهی خودعمومی که نقش بسیار مهمی را در موفقیت فرد در گروه (کار/خانواده/تحصیل/…) بازی می‌کند می‌توان از روش‌های زیر استفاده کرد:
- برای کاستن ناحیهی خودکور از دیگران فیدبک بگیرید.
- برای کاستن ناحیهی خودخصوصی به دیگران درباره‌ی خود فیدبک بدهید.
یا به عبارت دیگر ناحیهی خودعمومی (Arena) را می‌توان طبق مدل زیر توسعه داد (برای مشاهده‌ی فایل با کیفیت بالا روی آن کلیک کنید):
دریافت نمودارهای فوق به صورت پی‌دی‌اف (Johari Window Model – Farsi/English in PDF)
.
| بامدادی | نجواها | یک‌عکاس | [silent-clicks] |
| استفاده از مطالب و عکس‌های منتشر شده در وبلاگ‌ها و فوتوبلاگ‌های من به شرط «نقل قول دقیق»، «ذکر ماخذ» و «ارجاع لینک به اصل پست» بلا مانع است. | |||
بامدادی 
«برای گسترش ناحیهی خودعمومی که نقش بسیار مهمی را در موفقیت فرد در گروه (کار/خانواده/تحصیل/…) بازی می‌کند…»
قبول ندارم بامدادی جان! قبول ندارم!
لایکلایک
از چه نظر قبول ندارید؟
اگر ممکنه توضیح بدین.
لایکلایک
از این نظر که گسترش ناحیهی خود عمومی یک فرد، به منزلهی نمایاندن نقاط ضعف آن فرد نیز هست (از منظر گسترده شدن ناحیهی خودخصوصی). طبیعتاً رونمایی از نقاط ضعف یک فرد در محیط کار یا تحصیل یا حتی خانواده همیشه نمیتواند همیشه منجر به موفقیت شود.
گسترده کردن ناحیه خودعمومی در مورد تواناییها و شایستگیها نیز همیشه منجر به موفقیت نمی‌شود. بعضی از تواناییها باید به صورت یک برگ برنده در ناحیه خودخصوصی بایگانی شود تا به وقتش منجر به جهش فرد شوند.
لایکلایک
دو نکته:
مساله ایجاست که گسترش خودعمومی به شناخت بیشتر شخص از خود کمک می‌کند (با کوچک شدن نقاط دیگر) و به قدرت شخصیت و کم شدن نقاط ضعف کمک می‌کند.
دوم هم این‌که من نگفتم همیشه خوب است که در همه‌ی جهات خود عمومی بزرگ شود. من فقط گفتم نقش مهمی بازی می‌کند. احتمالا حق با شماست و شرایطی وجود دارد (چون آدم در گروه‌های مختلفی عضو است) که قانون کلی فوق صادق نباشد.
لایکلایک
aslan baraye chi bayad khode omooomi ro gostaresh bedim?
لایکلایک
خود عمومی ناحیه‌ای است که هم شما به آن آشنا هستید و هم دیگران. بنابراین بیشترین قسمت موفقیت شما در یک سازمان یا گروه به این قسمت مربوط می‌شود. دیگران بر اساس این قسمت از شخصیت شما (که آشکار است) توانایی‌های شما را می‌شناسند و می‌توانند به شما تکیه کنند. بزرگ بودن ناحیه‌های دیگر مطلوب نیست.
اگر ناحیهی خود کور بزرگی داشته باشید به این معناست که نقاط ضعف بسیاری دارید که از چشم شما پنهان است در حالی که دیگران آن‌ها را می‌بینند.
اگر ناحیهی خود خصوصی بزرگی داشته باشید به این معناست که دیگران بسیاری از تواناییها و خصوصیت‌های شخصیتی شما را نمی‌شناسند و در نتیجه قابلیت‌ها و تواناییها و شایستگی‌های شما آن‌طور که باید در سازمان یا گروه مورد توجه قرار نمی‌گیرد. فرض کنید شما توانایی بالایی در کار با نرم‌افزار ویژه‌ای دارید ولی به خاطر این‌که به اندازه‌ی کافی فیدبک به دیگران نمی‌دهید (ضعف در ارتباط) دیگران از این توانایی شما بی‌اطلاع هستند و شما از این توانایی خود برای رشد در سازمان استفاده نمی‌کنید.
بزرگ شدن ناحیهی خود عمومی به بیان دیگر به معنای کوچک شدن ناحیهی کور و خصوصی (و حتی ناشناخته) است.
لایکلایک
یکی از موفقیت ترین گزینه ها خود شناسی است چون اگر خود را بشناسیم به انسان ارزش قایل شدیم و این میتواند رول بزرگ در زنده گی شخصیتی ما داشته باشد.
لایکلایک