صدای سه بعدی را با هدفون تجربه کنید

حدود 6 ماه پیش در یک میهمانی، دوستی با اصرار زیاد به یک اتاق خلوت کشانیدم و از من خواست که چشم‌هایم را ببندم و به یک فایل صوتی گوش دهم. اصرار داشت که باید چراغ اتاق را خاموش کند و من از هدفون استفاده کنم! مطمئن بودم که سرکاری است و احتمالا وسط شنیدنش ناگهان با صدای ناهنجاری مثلا من را خواهد ترسانید. شوخی بی‌مزه‌ای می‌بود…اما شوخی نبود. خیلی هم جدی بود.

فایلی که دوستم برایم پخش کرد در واقع اولین تجربه شنیدن صدای هولوفونیک (سه بعدی) من بود. دست‌کم خودم این‌طور فکر می‌کردم. هیجان‌زده شده بودم. چشم‌هایم را بسته بودم و در یک آرایشگاه بودم. فرد آرایشگر مدام با من صحبت می‌کرد و من حرکت قیچی‌اش را روی موهایم حس می‌کردم. باورم نمی‌شد حواس انسان اینقدر راحت فریب صداهای مجازی را بخورد. باورتان نمی‌شود؟‌ چرا امتحان نمی‌کنید؟ فایل صوتی «آرایشگر مجازی» را از این‌جا دریافت کنید. توجه داشته‌ باشید که تصور سه بعدی که در ذهن شما ایجاد می‌شود فقط به وسیله دو منبع صوتی (گوشی سمت چپ و راست) ایجاد شده است. به همین دلیل فن‌آوری صدای هولوفونیک با صداهای سه بعدی که توسط چندین منبع مختلف تولید می‌شوند فرق می‌کند.

اما من اشتباه کرده بودم! این اولین باری نبود که من به صدای هولوفونیک گوش می‌دادم! در واقع بدون این‌که بدانم مدت‌های طولانی به این نوع صداها گوش داده بودم! آلبوم «آخرین برش!» یا Final Cut محصول «پینک فلوید» و یا «خوبی‌ها و بدی‌های جاده‌گردی» (ترجمه وحشتناکی از The Pros and Cons of Hitchhiking) ‌اثر «راجر واترز» از نمونه آثار مورد علاقه من بودند که این فن‌آوری در ضبط آن‌ها به کار رفته بود!!! مدت‌ها به آن‌ها گوش داده بودم بدون این‌ دقت کنم فن‌آوری صدای سه‌بعدی در آن‌ها به کار رفته است! (یکی از دوستان خوب بالاترینی توضیح دادند که نسخه اولیه این آلبوم‌ها به صورت عادی ضبط شده بودند و نسخه‌های دست من هم همان‌ها بوده است، دست کم زیاد از خودم ناامید نباید باشم!)توجه: این نوشته را در امتداد نوشته خوب R2G Soft می‌نویسم. با تشکر ویژه از ایشان.

صدای هولوفونیک چیست؟

همانطور که ما به کمک «دو چشم» که با فاصله معینی از یکدیگر قرار دارند می‌توانیم «عمق» و «پرسپکتیو» را تشخیص دهیم، گوش‌های ما نیز به ما کمک می‌کنند جهت‌ و فاصله صداهای تولید شده در محیط پیرامونمان را تشخیص دهیم.

صداهایی که از یک منبع معین صوتی به گوش چپ یا راست ما می‌رسد دقیقا مشابه هم نیستند. آن‌ها از لحاظ «شدت صوت»، «تاخیر زمان» و «فرکانس» با یکدیگر تفاوت دارند و مغز ما بر اساس همین تفاوت‌هاست که به درکی از «جهت»، «فاصله» و «نوع» منبع صوتی دست می‌یابد.

نکته: فرکانس پدیده‌ای وابسته به منبع صوتی است و تغییر نمی‌کند. اما فرکانس‌های مختلف در طول مسیر انتشار با شدت‌های متفاوتی تضعیف می‌شوند (از لحاظ دامنه). بنابراین گوش‌های راست و چپ ممکن است صدایی را که از لحاظ فرکانس مشابه‌ است به گونه‌ی متفاوتی بشنودن.

با چیدمان معین میکروفون‌ها و شبیه‌سازی مدل شنوایی گوش‌های انسان می‌توان صداهایی تولید کرد که مغز ما را فریب داده تا «جهت» یا «فاصله»هایی را که در واقع وجود ندارند، باور کند.

binaural recording

ضبط صدا به شیوه باینرورال

البته محدودیت‌های این روش این است که روی بعضی از اشخاص موثر نیست. به بیان دیگر آن‌ها را گول نمی‌زند! (شما ترجیح می‌دهید از کدام دسته باشید؟ – من که خوشحالم از این‌که مغزم گول می‌خورد و این تجربه جالب را می‌توانم بشنوم!)

محدودیت دیگر این صداها این است که در تولید صداهایی که از سمت مقابل می‌آیند ناموفق است. اگر نمونه‌هایی را که در اینجا گردآوری کرده‌ام گوش دهید متوجه خواهید شد بیشتر صداهای مجازی از سمت کنار یا عقب به گوش‌تان می‌رسد.

شنیدن از دیدن بهتر است!

کی‌ گفته «شنیدن کی بود مانند دیدن»؟ در این مورد به خصوص شما اگر صد صفحه نوشته‌ و مقاله بخوانید به اندازهٔ یک دقیقه شنیدن خود این صداها نمی‌ارزد! لذا پیشنهاد می‌کنم به مشهورترین نمونه‌های صداهای هولوفونیک که گردآوری کرده‌ام گوش دهید. شاید شما هم بعد از شنیدن این فایل‌ها مثل من سرگشته و حیران باشید که چه کارهایی که از این موجود دوپا و دوگوش بی‌نمی‌آید!

دانلود کنید و بشنوید:

تجربه اولین‌بار شنیدن این فایل‌ها خیلی جالب است. حتما در یک محیط ساکت با چشم‌های بسته و با گوشی امتحان کنید! این کار باعث می‌شود بهتر متوجه ظرافت جلوه‌های ویژه صوتی به کار گرفته شده بشوید.

منابع:

نویسنده: bamdadi

A little man with big dreams.

91 دیدگاه برای «صدای سه بعدی را با هدفون تجربه کنید»

  1. سلام.
    خوشحالم که یکی از پستهام همچین خاطره ای رو برای شما زنده کرد. یه پست مفید !!!!! (چقد خودمو تحویل میگیرم !!!)
    و تشکر به خاطر مطلب کاملی که در این زمینه ارائه کردی.

    —————————
    بامداد:‌ آره خاطره و پست خوبی بود. ممنوم ازت.

    لایک

    پاسخ

  2. مرسی ولی من نتونستم هیچ کدوم از فایل ها رو دانلود کنم اکه میشه هر 5 تا فایل رو برام ایمیل کن
    واقعا ممنونت میشم

    —————————-
    بامداد: فایل‌ها اول توی گوگل‌پیچز بودن که محدودیت دانلودش سر رسیده بود. الان لینک‌های اصلی رو گذاشتم وامیدوارم بتونی دانلود کنی.

    لایک

    پاسخ

  6. سلام . من که کف کردم . قبلا تو بعضی از آهنگ ها تیکه هایی از این جور صدا ها گوش داده بودم ( تو آهنگ های سیاوش قمیشی ) ولی اصلا فکر نمیکردم که اگه یه آهنگ به طور کامل 3 بعدی باشه اینقدر با حال بشه . واقعا ممنون تجربه بسیار بسیار تازه و باحالی بود . من تو وبلاگم هم یه پست در رابطه با این موضوع می زارم .
    ————————————————
    بامداد:‌ سیاوش قمیشی کار باینورال داره؟ نشنیده بودم؟

    لایک

    پاسخ

  8. سلام

    اتفاقا منهمین هفته پیش این آرایشگر مجازی رو گوش کردم. فوق العاده بود.
    مطلبت عالی بود.

    موفق باشی

    ———————————————
    بامداد:‌آقای سعید ممنون از توجه و حضورت.

    لایک

    پاسخ

  9. سلام
    تعریف این آهنگ رو شنیده بودم ولی خودم موفق نشده بودم گوش کنم !
    واقعا تکنولوژی جالبی داره و از اون جایی که شنیده های ما رو شبیه سازی میکنه تاثیر گذاری خیلی بالایی داره
    ممنون از پست زیباتون
    موفق باشید

    ——————————
    بامداد:‌ ممنون از حضورت

    لایک

    پاسخ

  12. سلام
    واقعا تجربه فوق العاده ای بود . مخصوصا وقتی که تو آرایشگره کیسه پلاستیکی میکشید روی سرت .
    خیلی خوب بود واقعا ممنون

    ———————————-
    بامداد:‌موافقم! اون قسمتنش باورنکردنیه!

    لایک

    پاسخ

  14. سایت جالبی دارید اما باید بگویم در دانلود صداهای سه بعدی یا سایت مورد نظر باز نمی شود یا سایتی باز می شود که همش به زبان انگلیسی است و دیگر نمی دانیم چکار کنیم

    لایک

    پاسخ

  20. سلام
    من دیروز برای اولین بار یکی از این صداها رو شنیدم. ترغیب شدم در موردش تحقیق کنم و اولین سایتی که بهش برخوردم سایت شما بود. الان دارم دانلود میکنم. از شما ممنونم

    لایک

    پاسخ

  31. سلام عزیزم . من و نامزدم توی سایت شما داشتیم دور میزدیم که این موضوی جالبو دیدیم . عزیزم آرایشگر مجازیرو اگه میشه واسم میل کنید. خیلی مشتاقم زودتر گوش کنم. فاضل و آتنا خانومی 18 ساله هر دو از ساری :D:D:D:D:D:D

    لایک

    پاسخ

  38. به كامپيوترمن دانلود نشد مي شه بهم بگيد راه ديگري هم هست
    يا لطف كنيد برام ميل كنيد
    پيشاپيش تشكر مي كنم

    لایک

    پاسخ

  39. سلام
    آرایشگر خیلی قدیمی شده ولی با قوطی کبریته خیلی حال کردم
    مممممممممرررررررررررسسسسسسسسسسیییییییی

    لایک

    پاسخ

  61. جسارتا یک موردی را می خواستم تذکر بدهم
    فرکانس دریافتی دو گوش انسان با هم تفاوتی نمی کند.
    فرکانس یک صدا از خصوصیات منبع صدا است و به فاصله از شنونده ربطی ندارد.
    فقط در هنگامی که منبع یا شنونده در حال حرکت باشند (به دلیل اثر دوپلر) فرکانس شنیده شده متفاوت است. بنابراین اگر مثلا انسان در حال حرکت باشد چون هر دو گوش حرکت می کنند، فرکانسی که دو گوش دریافت می کنند یکی هستند.
    —
    یک نکته : تولید کردن این صداهای سه بعدی خیلی ساده است. دو میکروفن را به فاصله دو گوش انسان از هم قرار دهید و صداهایی که جداگانه ضبط می کنند را با یک نرم افزار ترکیب کنید (به صورت Stereo) و گوش خودش بقیه کارها را انجام می دهد!

    لایک

    پاسخ

  62. @عرفان:
    نکته‌ی بسیار مهمی رو اشاره کردی. کاملا درسته، فرکانس صدهای دریافتی از گوش راست و چپ برابر است. مشن منظورم این بوده که صداهایی که به گوش چپ و راست می‌رسه از لحاظ «شدت» در فرکانس‌های مختلف فرق می‌کنند. مثلا ممکنه فرکانس‌های بالاتر در صدای دریافتی به خاطر مسیر متفاوتی که برای رسیدن به گوش راست و چپ طی می‌کنند دارای شدت متفاوتی باشند.

    این موضوع را توی نوشته اصلاح کردم. واقعا ممنون.

    لایک

    پاسخ

  63. بابا دمت گرم من خیلی دنبال بقیه این صداها گشتم تا اینکه اینجا پیداشون کردم
    امیدوارم یه روزی همه آهنگها هولوفونیک بشن

    لایک

    پاسخ

  64. شهر بازی مرکزی فرانسه رفتید اون هم صدا یه بعدی داره مثلا شیشه روبه روت میشکنه خیلی باحاله البته با ویدئو.

    لایک

    پاسخ

  75. بامدادي جان

    نميدونم چقدر با دنياي سخت افزار آشنا هستي ولي همين حالا كارتهاي صوتي Creative X-Fi و حتي سري Audigy كه قديميترند همين قابليت را دارند و مهمتر اينكه با هر صدايي اينكار را انجام ميدند نه فقط صداهاي خاص. تازه احتياج به هدفون هم نداره و با اسپيكر هم ميتونه كار كنه.

    —————————————————————–
    بامدادی: مطمئن هستید که همین صدای bi-naural هست ؟

    لایک

    پاسخ

  76. man ghablan araieshgaro dashtam
    vali baghiyaro na
    har kari kardam download nashod age mishe vasam befrestin be mailam
    mamnoon misham bazam azatoon tashakkor mikonam
    ———————————————————
    بامدادی: فایل‌ها رو الان روی کامپیوترم ندارم و خطم هم خیلی کنده. لینک‌ها کار می‌کنن، بعد از چند مدت دوباره امتحان کنید، شاید عرض‌باند مجاز امروزشون پر شده باشه. چون یه سهمه‌ی روزانه‌ی محدودی دارن این سایت‌های رایگان دانلود فایل.

    لایک

    پاسخ

  77. باور كنيد كه من هم بوي باروت را حس كنم .قبل از اينكه نوشته ي شما را بخوانم
    ———————————————-
    بامدادی: تاثیرش همین‌طوره. حس خیلی نزدیک به واقعی در شنونده ایجاد می‌کنه.

    لایک

    پاسخ
  78. بازتاب: صدای سه بعدی را با هدفون تجربه کنید

  81. ه ی ی ی ی
    مرســـــــــی
    منم چند وقت پیش اون آرایشگاهه رو گوش کردم
    و بعد رفتم دنبال این که نمونه های دیگه ای پیدا کنم
    اما پیدا نکردم چیزی
    و الان این همه از این صداها ا ا ا
    هیجان زده شدم

    لایک

    پاسخ

  86. کار جالبیه. آدم وقتی به ایده نگاه می کنه، به نظرش میاد که خیلی سادس و تعجب می کنه که چرا تا حالا به ذهن کسی نرسیده بوده. اما وقتی خودش می خواد یکی از همین چیزای کشف یا اختراع نشده را کشف یا ابداع کنه، تازه می فهمه که سخته.

    لایک

    پاسخ

  88. سلام خسته نباشید
    من هر کاری کردم تا صدای سه بعدی کبریت را دانلود کنم نتوانستم از شما خواهش می کنم این صدا را به ایمیلم بفرستید.
    با تشکر

    لایک

    پاسخ

من همه‌ی کامنت‌های وارده را می‌خوانم. اما ‌لطفا توجه داشته باشید که بنا به برخی ملاحظات شخصی از انتشار و پاسخ دادن به کامنت‌‌هایی که (۱) ادبیات تند، گستاخانه یا بی‌ادبانه داشته باشند، یا (۲) در ارتباط مستقیم با موضوع پستی که ذیل آن نوشته شده‌اند نباشند و یا (۳) به وضوح با نشانی ای‌میل جعلی نوشته شده باشند معذور هستم. در صورتی که مطلبی دارید که دوست دارید با من در میان بگذارید، از صفحه‌ی تماس استفاده کنید. با تشکر از توجه شما به بامدادی.