مدلها با انتزاعی کردن کمی یا کیفیی پدیدهها یا فرایندهای پیرامون ما، مطالعه و شناخت آنها را راحتتر میکنند. اما مدل و مدلسازی فقط مربوط به مهندسی و علوم تجربی نمیشود. به عنوان مثال به مدلسازی «مفهوم عشق» یا «دلبستگی» توجه کنید که توسط روانکاو برجسته رابرت اشترنبرگ در سال 1987 انجام شده است و به شناخت و درک بهتر روابط عاشقانه کمک میکند.
نظریه مثلثی عشق سعی در مدلسازی پدیده دلبستگی در روابط متقابل میان اشخاص میکند. در این مدل، سه معیار اساسی وجود دارد که عبارتند از :«صمیمیت»، «شور/شهوت»، «تعهد».
با توجه به میزان حضور هر یک از شاخصهای سهگانه ذکر شده در رابطه عاشقانه میان افراد، میتوان درجات یا انواع مختلفی از عشق تعریف نمود. بر اساس این مدل، به نظر میرسد روابط عاشقانهای که بر اساس فقط یکی از شاخصهای ذکر شده باشند، ناپایدار خواهند بود.
مدل مثلثی عشق
هشت حالتی که عشق میتواند رخ دهد:
صمیمیت (Intimacy) |
شور / شهوت (Passion) |
تعهد (Commitment) |
|
بیعشقی (NonLove) | |||
مهر و دوستی (Liking or Friendship) | X |
|
|
سودایی (Infatuation) | X | ||
عشق توخالی (Empty Love) | X | ||
رومانتیک (Romantic) | X | X | |
مشفقانه (Companionate love) | X | X | |
سطحی و کورکورانه (Fatuous love) | X | X | |
کامل (Consummate love) | X | X | X |
توجه: معادل فارسی مناسبی برای کلمه Passion پیدا نکردم. در زبان انگلیسی Passion تلفیقی از مفاهیم گرایش جسمانی، هیجان، شور و سودا است.
- بیعشقی: عدم حضور هیچکدام از اجزای سهگانه عشق.
- مهر و دوستی: به معنی حس دوستی واقعی. در این حالت فرد نسبت به دیگری احساس تعلق، نزدیکی و صمیمیت دارد، اما این حس همراه با تعهد درازمدت و یا شوق و گرایشات جسمانی نیست.
- عشق سودایی: عشق بدون حس صمیمیت و نزدیکی و همینطور تعهد درازمدت که گاه نیز به آن «عشق در نگاه اول» میگویند. ایننوع عشق ممکن است به سرعت از بین برود مگر اینکه به حالتهای قویتر تبدیل شود.
- عشق توخالی: گاه عشقهای قوی به عشقهای بیمحتوی تبدیل میشوند که در آن تعهد باقی مانده است اما «مهر و صمیمیت» و «شور / شهوت» از میان رفته است.
- عشق رُمانتیک: عاشقان رومانتیک علاوه بر داشتن صمیمیت و نزدیکی دارای شور و سودای عاشقانه نیز میباشند.
- عشق مشفقانه: معمولا در ازدواج رخ میدهد. در این گونه عشق شور و شوق و گرایشات جسمانی از میان رفته است، اما مهر و محبت شدید و تعهد به طرفین باقیمانده است. اینگونه عشق معمولا بین کسانی ایجاد میشوند که میخواهند عمری را با یکدیگر سپری کنند ولی گرایش جنسی یا جسمانی به یکدیگر ندارند. این نوع عشق از دوستی قویتر است، چون عامل تعهد نیز به آن اضافه شده است. نوع محبتی که میان اعضای خانواده وجود دارد نیز معمولا از این نوع عشق است. همینطور عشقی که میان دوستان خیلی نزدیک که زمان زیادی را با یکدیگر سپری کنند ولی گرایشات جسمی بین آندو نباشد.
- عشق سطحی و کورکورانه: این عشق ماحصل گردبادی است که شور و گرایشات جسمانی همچنین تعهد درازمدت به یکدیگر، بدون حضور صمیمیت و نزدیکی روحی ایجاد میکند. در واقع دو فرد دوستان یکدیگر نیستند و تعهد و غریزه آنها را به هم نزدیک کرده است.
- عشق کامل: کاملترین شکل عشق است و نمایانگر رابطهای است که بسیاری از مردم در تلاش و آرزوی رسیدن به آن هستند. نگاه داشتن و حفظ کیفیت عشق کامل معمولا از دستیابی به آن دشوارتر است. اجزای عشق کامل (صمیمیت و دوستی + شور / شهوت + تعهد) باید به عمل تبدیل شوند. بدون بیان کردن و ابراز عشق، حتی کاملترین عشقها نیز میمیرند. عشق کامل ممکن است دائمی نباشد؛ مثلا اگر شور و تمایلات جسمانی به تدریج ضعیف شود، عشق ِ کامل به عشق مشفقانه (صمیمت و دوستی + تعهد) تبدیل میشود.
اندازهگیری و تعیین نوع عشق شما:
برای تعیین وضعیت عشقی خود کمی صبر کنید! در حال ترجمه مجموعهای از پرسشها هستم که با پاسخگویی به آنها میتوانید میزان حضور سه شاخص ذکر شده را در رابطه خود با طرف مقابلتان اندازهگیری کنید. پس صبور باشید لطفا!
مطالعه بیشتر:
با تشکر از نظر یه در مورد ساید بار.
جالب است که همزمان با شما این مقاله از شبکه سراسری ایران هم پخش شد . در این مورد نظراتی دارم که بجای تلوزیون بشما و بازدید کنندگان فرهیخته سایتتان ارائه میدهم.
1 – اسم این مقاله بجای «عشق » بهتر بود «دلبستگی» یا » گرایش » انتخاب میشد چون این مثلث طیف وسیعی از روابط را در بر میگیرد مثلا روابط دو همجنس ( روابط دوستانه و یا عاشقانه )و روابط اعضائ یک شرکت ( رئیس و مرئوس یا شرکا ) : » توضیحابگویم که دو دوست که درک و شناخت خوبی از یکدیگر دارند برای رسیدن بوصل ثروت تصمیم میگیرند که شراکت تشکیل داده و انرا ثبت کنند و باین ترتیب بیکدیگر متعهد شوند ولی » عشق آسان نمود اول ولی افتاد مشکلها «» .
در این موارد در مطلب بعدی پیشنهادی ارائه خواهم داد.
2 – اگر این مثلث رامنحصرا در رابطه با زن و مرد و در چارچوب زندگی مشترک در نظر بگیریم و شرط بقای این ارتباط پیوستگی سه ضلع مثلث باشد لازم است تحقیقاتی در این خصوص صورت گیرد که چه عواملی باعث استحکام و یا تضعیف هر یک از سه ضلع میگردد.
دو عامل زیر بسیار مهم هستند کشف دیگر عوامل بعهده خوانندگان با تجربه تر.
الف – عوامل اقتصادی ( تمکن در حد مورد انتظار دو طرف)
ب – عوامل فرهنگی ( مداخله دیگران در حد تحمل دو طرف )
—————————————————————————–
بامدادی: راستش من خبر نداشتم که از تلویزیون هم پخش شده! وگرنه در موردش نمینوشتم چون دیگه همه مردم در موردش میدونن و نیازی به نوشتن من نبود. یکی از دوستان به این مطلب اشاره کرد ولی کمی کملطفی کرد و نگفت که این مطلب از تلویزیون پخش شده! من هم که بیخبر از وضعیت برنامههای «رسانه ملی» هستم!
1. حق با شماست. کلمه «دلبستگی» بهتر از «عشق» گویای تنوع روابطی است که مقاله پوشش میدهد. تنها علت انتخاب «عشق» این بود که من خواستم به عنوان اصلی فرضیه در زبان انگلیسی که Triangular theory of Love است وفادار باشم. ولی نکته شما رو در نظر خواهم داشت و توی مقاله اصلاحاتی انجام میدهم.
2. باز کردن بحث در مورد هریک از عاملهای ذکر شده کار مفصل و گستردهای است که از حیطه دانش من خارج میباشد. اما انکار نمیکنم که خیلی دوست دارم بیشتر در این مورد بدانم. واقعا چه عواملی میتوانند در تضعیف یا تقویت «دلبستگی» میان دو فرد موثر باشند؟ مثلا اگر قرار باشد عوامل ذکر شده را به اجزای ریزتری تقسیم کنیم حاصل چه خواهد بود؟ «صمیمیت» از چه چیزی تشکیل شده است؟ «تعهد» از کجا میآید و چگونه تقویت یا تضعیف میشود؟
سپاسگذار حضور و توضیحات بسیار جالب شما میباشم و خوشنود از اینکه مطالب این حقیر را مورد توجه قرار میدهید.
با تشکر
بامدادی
لایکلایک
بسیار از خوندن ماطالبت لذت می برم و استفاده می کنم. امیدوارم همیشه موفق باشی
لایکلایک
جالبه!! از قضا بنده هم جامع این مطلب رو توی همشهری جوان خوندم!! فکر می کنم اواخر پارسال یا اوایل امسال هم بود!! اگر مایلید آرشیو رو نگاه کنم و شمارش رو هم بگم؟! چون تقریبا همانی ست که من خواندم…
لایکلایک
با درود فراوان
خيلي خيلي از لينك تان ممنونم.
(خيلي ببخشين ميشه از شما يه سوال بپرسم؟ من فيد كانترم درست كار نمي كنه. الان 52 نفر توي اكانتم توي فيدبرنر هستن ولي دو ماهه عدد فيدكانترم اصلا از 46 تكان نمي خوره. ميشه خواهش كنم بي زحمت اگه وقت كردين منو راهنمايي كنين؟ البته من ويجت را پاك كردم و دوباره نصب كردم ولي درست نشد. توي رفع اشكال هم رفتم ولي اشكالي نبود. خيلي معذرت مي خوام كه مزاحم تان شدم. پيشاپيش از راهنمايي تان ممنونم)
لایکلایک
از این مطالب اینجوریتون خیلی لذت میبرم. کلا از وبلاگ شما.
لایکلایک
امیرمسعود:
ممنون از لطف شما. مرسی.
لایکلایک
سلام به اونايي که عشقشونو از دست دادن
سلام به اونايي که از عشقشون دور شدن
سلام به اونايي که آرزوي ديدن دوباره عشقشون آرزوي هر شب و هر روزشونه
اين وبلاک برا کسايي ساخته شده که اگه پيغام يا حرفي واسه عشقشون دارن رو بنويسن
به اميد لحظه اي که معشوقاشون حرفاشونو بخونن .برای تبادل لینک منتظرم
لایکلایک
bebakhshida ama shoma ba in nazariye mosalasi eshghet gand zadi be har chi eshghe
moteasefam ke eshghe kamel ba tarfi ke shoma kardin be lajan keshide shod
pakesh kon ta bishtar az in……
bye
————————————————————
بامدادی: نظریه من نیست. اگر مطلب را با اندکی دقت می خواندید احتمالا متوجه می شدید که من صرفا نظریه را ترجمه کرده ام!
لایکلایک
مطلب خیلی خوبی بود و من که فازهای مختلفش رو طی کردم قبولش دارم.
ضمنا» فکر نکن که اگه یه مطلبی رو رسانه ی ملی پخش کرد مثل ترجمه ی خودت میشه! رسانه ی ملی به محتوی متونی که ترجمه شونو پخش میکنه وفادار نیست که اولین شرط ترجمه یا صحبت در مورد یک نظریه هست. و تازه شما کلی خواننده دارین (یکیشون من) که اونور نیستن که رسانه ی ملی رو ببینن پس در خانه ی خودت (وبلاگت) هر چی رو که فکر میکنی درسته و قشنگه بذار. هر چی باشه یک خط نوشته از هزاران حافظه قوی بهتره! بازم متشکر.
لایکلایک
khub bud .man montazere maghaleye jadid ke darmorede tain sathe eshge mimunam.zudtar tarjomash konin montazeram.dar kol ali bud fagat zud bashin… bye
لایکلایک
سلام دوست گرامى
بنده نبى الله سنتى از تاجيكستان هستم و شعر مى نويسم
اين صفحه بسيا وبلاگ زيبا و خواندنى است
خواهيش مى كنم اين لينك وبلاگ مرا نيز در سرشمار عشق پاك جاى بدهيد
http://sherenoo.blogspot.com/
كامگار باشيد
لایکلایک
انصاف بده که عشق نیکوکار است
زآن است خللل که طبع بدکردار است
تو شهوت خویش را نام نهی عشق ورنه
از عشق تو تا عشق رهی بسیار است
لایکلایک
مطلب عالی و مفیدی بود، سپاس فراوان از زحمات شما ♥
لایکلایک