خبر کشته شدن سه راهزن دریایی و آزاد شدن کاپیتان آمریکایی که مثل بمب خبری در تمام رسانه‌های مهم دنیا منتشر شد را می‌بینیم و می‌خوانیم و می‌شنویم. به من بگویید بدبین. اما وقتی می‌بینم آزاد شدن یک گروگان بخش قابل توجهی از زمان پخش خبر شبکه‌های مهم خبری را اشغال می‌کند (به عنوان مثال دیشب «بی‌بی‌سی جهان» تقریبا اخبارش را منحصر کرده بود به موضوع این بنده‌ی خدا که آزاد شده، مصاحبه با خانواده‌اش، تلگراف رئیس‌اش، گفتگوی فرمانده‌ی نیروی دریایی و …) به خودم می‌گویم: چه خبر است؟ باز چه حقیقت بزرگی را قرار است پشت حقیقتی کوچک پنهان کنند؟
علت توجه نسبتا ناگهانی دولت‌های بزرگ جهان به مساله‌ی دزدان دریایی در سومالی شاید به راحتی قابل تحلیل نباشد. مسلما یکی از این دغدغه‌ها امنیت ناوگان تجاری دریایی‌شان است. اما آیا فقط همین؟ پاسخ به این سادگی نیست.
ایندیپندنت در مطلبی در ستون عقایدش با عنوان «به شما درباره‌ی دزدان دریایی دروغ گفته‌اند» توضیح می‌دهد که آبهای ساحلی سومالی سال‌هاست محل دفن زباله‌های سمی (حتی هسته‌ای) کشورهای غربی (و آسیایی) است. از طرف دیگر، این کشورها در آبهای ساحلی این کشور دست به ماهی‌گیری‌های گسترده‌ی صنعتی می‌زنند و این‌کار ماهی‌گیران محلی سومالیایی را دچار مشکل کرده چون‌که ماهیگیری غیرقانونی و بی‌رویه‌ی کشتی‌های مدرن روز به روز تعداد ماهی‌های منطقه را کمتر کرده است. این روند سال‌هاست که وجود داشته اما از سال 1991 که دولت سومالی سقوط کرد بحرانی‌تر شده. در نتیجه به همه‌ی این مواردسیستم فروپاشیده‌ی کشور سومالی که باعث شده عده‌ی بیشتری از مردم تا آستانه‌ی مرگ و زندگی فقیر و گرسنه شوند را باید افزود.
مردم سومالی که صدایی ندارند، اما صدای کارشناسان سازمان ملل هم به جایی نمی‌رسد. مثلا:
چون دولتی در سومالی وجود ندارد، به میزان گسترده‌ای ماهیگیری غیرقانونی توسط کشورهای اروپایی و آسیایی در آبهای سومالی انجام می‌شود… من متقاعد شده‌ام که در آبهای سومالی زباله‌های شیمیایی و احتمالا هسته‌ای دفع می‌شود… — الود عبدالله فرستاده‌ی ویژه‌ی سازمان ملل در سومالی (2008)
یا:
موج‌های تسونامی احتمالا منجر به انتشار زباله‌های هسته‌ای و سایر زباله‌های سمی‌ای که در آبهای سومالی دفع شده‌اند خواهد شد. منظور من مواد شیمیایی رادیواکتیو، فلزات سنگین، زباله‌های بیمارستانی و موارد مشابه است. — نیک نوتال (Nick Nuttall) سخن‌گوی محیط‌زیستی سازمان ملل (2005)
دزد، ماهیگیر، نگهبان، …
در این بستر است که «دزدان دریایی» ظهور می‌کنند. بسیاری از ماهی‌گیرهای سومالیایی با قایق‌های تندروشان قصد متوقف کردن (یا دست‌کم گرفتن مالیات از نظر خودشان!) کشتی‌هایی را دارند که زباله‌های سمی در آبهای کشورشان دفع می‌کنند یا به صورت غیرقانونی ماهیگیری می‌کنند. آنها خودشان را «گارد ساحلی داوطلب سومالی» (Volunteer Coastguard of Somaliaes) می‌خوانند و جالب است بدانید که بنا به گفته‌ی یک سایت محلی مستقل خیلی از مردم عادی سومالی این نوع دزدی دریایی را نوعی دفاع ملی تلقی می‌کنند. شکی نیست که هیچ‌‌کدام این مواردی که گفته شد گروگان‌گیری یا راهزنی دریایی را توجیه نمی‌کند، اما ابعاد پیچیده‌تر و علل ظهور آن‌را نشان می‌دهد. یکی از همین راهزنان این‌طور گفته:
ما خودمان را دزد دریایی نمی‌دانیم. به نظر ما دزدان دریایی کسانی هستند که به طور غیرقانونی در دریاهای ما ماهیگیری می‌کنند و زباله‌هایشان را در آن می‌ریزند.
آیا واقعا کشورهای صنعتی انتظار دارند سواحل کشور بخت‌برگشته‌ای مثل سومالی را با سمی‌ترین مواد شیمیایی آلوده کنند و منابع غذایی‌شان را به یغما ببرند و با هیچ واکنشی رو به رو نشوند؟ آلوده کردن دریا و غارت منابع دریایی جرم نیست؟ وقتی عده‌ای راهزن (یا شاید هم ماهیگیر) کانال ترانزیت حدود 20 درصد از نفت جهان را دچار اختلال می‌کنند ناگهان نیروی دریایی بزرگ‌ترین کشورهای جهان به منطقه ارسال می‌شود و همه از «خطربزرگی» که از طرف این ناحیه متوجه جهان است سخن می‌گویند.
این مجموعه‌ی عکس گوشه‌ای از این خطر بزرگ و ناوگان‌هایی که برای مبارزه با آن اعزام شده‌اند را نشان می‌دهد.
ناوگانت را به من نشان بده تا بگویم چکاره هستی!
چند وقت پیش حکایت دزد دریایی و امپراطور را نوشته بودم:
روزی یک دزد دریایی را که به تازگی دستگیر شده بود به حضور اسکندر کبیر امپراطور روم یونان آوردند.
اسکندر پرسید: چطور جرات می‌کنی خصمانه ادعای مالکیت دریاها را داشته باشی؟
دزدِ دریایی گفت: من یک قایق کوچک دارم بنابراین دزددریایی هستم. تو یک ناوگان عظیم از کشتی‌های بزرگ داری پس امپراطور خوانده می‌شوی!
پی‌نوشت: این را یادم رفت بنویسم که بعد از طوفان سونامی، برخی انواع بیماری‌ها در سواحل سومالی دیده شده که احتمالا از عوارض ناشی از انتقال مواد سمی به سواحل این کشور هستند.
لطفا مشترک شوید
بامدادی
نجواها
کلیک‌های خاموش
یک عکاس
بامدادی 
چند جای این حرفها اشکال دارد اول این که فرض کرده که در کشور سومالی یک فرهنگ گسترده اعتراض ملی وجود دارد و دوم این که فرض کرده اصولا مردم این کشور حساسیت زیست محیطی دارند و یا این که می‌توانند ردپای مشکلات فعلی خود را
در مسائل زیست محیطی ببینند.
فرهنگ اعتراض ملی یک فرهنگ خاص است، من خیلی راحت نمی‌توانم قبول کنم که دزدان دریایی سومالیایی اصولا با این فرهنگ قرابتی حتی به صورت نمادین داشته باشند. این که در یک کشور عقب مانده و احتمالا با پوشش رسانه‌‌آی ضعیف
بروی و مردم را جمع کنی و بگویی که خارجی‌ها می‌آیند در سواحل ما زباله می‌ریزند و مردم ناراحت بشوند که سواحل آنها آلوده می‌شود و بعدش چه و چه می‌شود یک طرز تفکر به نسبت مدرن و یا حداقل نیمه مدرن است.
برای من خیلی ساده‌تر است که فکر کنم که فقر حاکم در این کشور یک عده دزدان جسور تربیت کرده که از موقعیت فوق‌آلعاده استراتژیک این کشور (به معنای کلمه سر گردنه هستند) استفاده کرده و به منابع مالی رویایی دسترسی پیدا کنند.
این که امروز می‌بینیم که این مسئله خیلی رسانه‌ای شده (ظاهرا 200 نفر دیگر از ملیت‌های مختلف در آن جا گروگان هست !) دلیلش این است که برای اولین بار یک کشتی با پرچم آمریکا مورد تهاجم قرار گرفته و بعد داستان ما شکل گرفته، خیلی
عجیب نیست وقتی که هم ارتش، هم شرکت کشتیرانی و هم ناخدا و غیره در یک اتصال خیلی قوی و نزدیک با شبکه‌های خبر پراکنی باشند این شبکه‌ها این مسئله را به جهت جلب مشتری تلویزیونی هم که شده بزرگ و پر رنگ کنند.
من خطی مشی ایندپندنت را نمی‌دانم اما به نظر من این مقاله بیشتر سعی در جلب نظر می‌کند (با اعلام مخالفت با روند عمومی طرز تلقی) تا این که فاکت جدیدی به دست بدهد. در ضمن ممکن است که مسئله زباله‌ها (البته احتمالا نه نوع اتمی آن)
واقعی باشد و احتمالا ماهیگیری هم همینطور ولی این که این حرفها در ذهن مردم سومالی و دزدان دریایی ارتباطی با یکدیگر داشته باشند بعید است. در ضمن اسکندر هیچگاه حکمران روم نبوده است!
لایکلایک
با تشکر.
موردی پاسخ بدم.
1. در مورد عدم وجود حساسیت زیست محیطی در سومالی موافق هستم، چنین آگاهی یا اراده‌ی جمعی‌ای احتمالا به صورت سیستماتیک در این کشور محروم وجود نداره. اما یک نکته رو باید در نظر داشته باشید که من فراموش کرده بودم بنویسم و توی پی‌نوشت اضافه کردم. تاثیرات این مواد روی مردم در سواحل سومالی بعد از طوفان سونامی در افکار عمومی تاثیر گذاشته. این نوع موارد چیزهایی هستن که سریع بین مردم گسترش پیدا می‌کنن و حتی می‌تونن درست یا غلط به نوعی حمایت روانی از حرکت دزدهای دریایی علیه کشتی‌های «مردمان سفید» تبدیل شده باشه.
در واقع این‌طور بگیم، که اعتراض ملی یا هوشیاری ملی وجود نداره، بیشتر خشمی‌ه که دهان به دهان بین مردم نقل شده و در بستر تاریخی پر از محرومیت‌شون تبدیل به نوعی حمایت از حرکت‌های حتی کاملا سودجویانه‌ی دزدان دریایی شده باشه.
2. این نوشته‌ی کوتاه قصد ندارد علت تشدید فعالیت دزدان دریایی را منحصر به محیط زیست کند. بلکه ابعاد دیگری از ماجرا را روشن می‌کند. فرضی که شما گفتید درست است، بستر اصلی فقر مردم سومالی است که مستعد پرورش چنین دزدانی است. اما به عوامل ایجاد آن این را هم اضافه کنید که ماهی‌گیری‌های بی‌رویه‌ی صنعتی وضعیت معیشتی مردم را حتی بدتر از قبل کرده است و همینطور تاثیر زباله‌ها بر مردم این کشور حتی اگر بسیار محدود بوده باشد اثر روانی زیادی گذاشته. از آن طرف بی‌مسئولیتی دولت‌های جهان را نسبت به موضوعی که شاید خود نیز در شکل‌گیری آن بی‌تاثیر نبوده‌اند نشان می‌دهد.
3. در مورد اسکندر :))اصلاح کردم. ممنون.
لایکلایک
خوب بود. حالا سوال من اینه که این پولایی که این دزدها در میارن کجا میره؟ اگه واقعا دارن فعالیت ملی می‌کنن باید به مردم رسیده باشه دیگه؟
لایکلایک
دست مریزاد!
ممنون از اطلاعاتی که دادی،موضوع جدیدی بود، ولی تا حدودی با شهریار موافقم و فکر می کنم که نمی تونه تنها با «قصد متوقف کردن کشتی‌هایی که زباله‌های سمی در آبهای کشورشان دفع می‌کنند یا به صورت غیرقانونی ماهیگیری می‌کنند»
باشه.
لایکلایک
mersi… aali bood. man ta hala behesh fekr nakarde boodam. afarin.. fogh-ol-aade bood. 🙂
لایکلایک
وبلاگ واقعا چند وقته یک تغییر بسیار شگرف پیدا کرده
حالا نه به خاطر اینکه چون من مطالب و تحلیل های سیاسی رو دوست درم
بلکه عجیب دارین تولید محتوا می کنین
واقعا خسته نباشید
——————————————————-
بامدادی: ممنون
لایکلایک
من اقدام آمريکا را در دفاع از شهروند خويش تأييد ميکنم و به ساير کشورها هم توصيه به اقدام مشابه ميکنم.
این ماجرا برای وجه آمریکا بسیار مهم بود، بدون اینکه با دزدها، مماشات کند، و یا باج بدهد، گروگان را آزاد کرد.
گفتی است که بقیه کشورها، مجبور به پرداخت باج به دزدها شده بودند.
«عيدي جراد»، از سردسته‌هاي دزدان دريايي گفته است: از آمريكايي‌هاي دروغگو انتقام سختي خواهيم گرفت. ما با آمريكا توافق كرده بوديم كه بدون دريافت مبلغي، گروگان آمريکايي را آزاد كنيم و هنگامي كه افراد ما براي تحويل ريچارد به آمريكايي‌ها نزديك شدند، به آنان خيانت شده و همگي كشته شدند.
——————————————————————————
بامدادی: من نوع طرز تفکر شما و اصولا نوع نگاه شما به دنیا رو دوست ندارم. موفق باشید.
لایکلایک
به نظر من هم ديدگاه شما از اينكه راهزني دريايي به اين دليل كه دزدان به علت اينكه آمريكا يا كشور هاي پيشرفته آنها را استثمار كرده اند و احتمالا» ماهي هاي آنها را مي دزدند يا زباله هسته اي در خليج عدن مي ريزند، تا حدي توجيه پذير است مخالفم.
دزدي و راهزني هيجگاه توجيه پذير نيست. اما بجاي ساختن تئوري توتئه و سناريو هاي مناسب براي فيلمهاي هيجاني براي اطلاع شما بايد بگويم كه تنها دليلي كه دزدان سومالي دزدي ميكنند درآمدهاي ميليون دلاري از اين راه است و نه هيچ چيزديگري. اين دزدان احتمالا حتي نمي دانند زباله هسته اي چيست تا بخواهند عليه آن اقدامي كنند. خيلي راحت درآمد چند دلاري ماهيگيري را با در آمد هاي ميليون دلاري دزدي عوض كرده اند.
مرحوم دايي جان ناپلئون هم هر چه مي شد مي گفت كار، كار انگليسياست ، شما هم كه انگار هر چه بشود مي گويي كار كار آمريكاييهاست D:
hارادتمند شما
م
لایکلایک
فکر می کنم کمی عجولانه به این مسئله دیده شده و یکی دو مورد اساسی هم از قلم افتاده. حاکمیت این مسئله در خبر ها ارتباط خیلی خاصی به اصل خبر نداره و حکایت از بی مایگی رسانه ها در کپی کردن رسانه های آمریکایی هست. مسئله دوم، کمی تند و عجولانه دیدن این مسئله است که باهاش موافق نیستم. نه این که بگم با اساس کلامت مشکل دارم، نه، اما فکر می کنم برای مسئله دفع مواد سمی و این ها، خیلی باید بهتر دید و خوند و تعقیب کرد و دوم، اگر هم حتی این مسئله درست باشه، نمیشه از بی لیاقتی و بی کفایتی و بی قانونی حاکم بر سومالی چشم بسته گذشت.
——————————————————————————–
بامدادی: حق با شماست. ولی دیگه فرصت و توان وبلاگی من محدودیت‌های خودش رو داره. خیلی وقت‌ها اگر بخوام موضوع رو به اندازه‌ی کافی تحلیل و بررسی کنم منجر به سکوت وبلاگی من خواهد شد. این نوشته‌ی کوتاه نه جامع است و نه مانع، شاید تلنگری باشد برای فکر کردن به ابعاد گسترده‌تری از ماجرایی که در نگاه اول خیلی ساده به نظر می‌رسد.
لایکلایک
کامنت های همان پست ایندپندنت به نظر من جالب تر از پستشه!
وقت کردین بخونین
لایکلایک
جالبه که دزدی رو توجیه می کنید و حمایت. یاد مرحوم رابین هود (رحمه الله علیه) افتادم.
لایکلایک
ببینید ولی موضوعی اینجا از قلم افتاد.
1- شاید ادعای ایندیپندنت قابل بررسی باشد ولی مسئله اینست که اگر غربی ها آنجا زباله اتمی دفن کنند که دیگر خودشان هم نباید بیایند ماهی گیری و ماهی های آلوده را ببرند رم و لندن و پاریس.
2- مسئه دزدی دریایی عمیق تر از این حرفهاست. سومالی بخصوص در17 سال اخیر فوق العاده ناآرام بوده است . شمال این کشور بنام پانتلند Puntland منطقه ای تقریبا خود مختار است ( فدرالی) و دزدان دریایی هم عمدتا از این ناحیه فقیر هستند. از نظر آنها دزدی دریایی می تواند منبع درآمد خوبی باشد. ولی پول این قایق های تندرو و بی سیم و تجهیزات از کجا می آید؟ و اینجاست که دلیل اصلی روشن می شود. دزدی دریایی در خلیج عدن راهی برای تامین هزینه های جنگ سالاران سومالی است که در تمام این مدت با هم می جنگیدند.
3- حدود دو و نیم سال پیش دولتی از اسلامگراها به نام اتحادیه دادگاه های اسلامی روی کار آمد که با اینکه تعبیرهای سخت گیرانه ای از اسلام داشتند اما امنیت نسبی برقرار شدو مردم هم نسبتا راضی بودند . اما امریکا که نمی تواند ببیند جایی استراتژیک مثل شاخ آفریقا و خلیج عدن ( و ثروتهایی که شما به آنها اشاره کردید) در دست اسلامگراها باشد به بهانه مبارزه با تروریسم و ربط دادن آنها به القاعده و حقوق بشر اتیوپی را کوک کرد تا به سومالی نیرو ببرد. اسلامگراها سقوط کردند و جنگ دوباره شروع شد.
4- امریکا برای اینکه ماجرای دهه 90 و گرداندن جنازه های تفنگداران امریکایی در خیابانهای موگادیشو پیش نیاید دیگر هرگز حاضر نیست نیرو به سومالی بفرستد و فقط بقیه را تشویق می کند.
نهایتا بعد از همه این کشمکش ها بازهم دولت جدیدی سرکار آمد که قسمتی از آنها همان اسلامگراهای سرنگون شده دو سال پیشند. ( یعنی حکومت را ساقط کن ، جنگ راه بینداز، کلی سرباز کشته در میان نیروهای افریقایی و اتیوپی باقی بگذار و همان قبلی ها را برگردان سرکار!)
4- این بار الشباب که گروهی منشعب از همان اسلامگراهای قبلی و تا حدودی سلفی هستند دیگر دست از جنگ بر نمی دارند. دزدی دریایی هم برای تامین هزینه های همین جنگ است که از خرده ریزهای سفره آن قسمتی هم به فقیر فقرا و دزدان بیچاره و گرسنه برسد.
5- من نمی دانم اگر این امریکایی ها صبح از خواب بیدار شوند و در جایی دخالت نکنند صبح شان شب نمی شود ؟ ولی شکی نیست که آنجا حقایقی هم پنهان است که برایش آنقدر شلوغ می کنند.
—————————————————————————————
بامدادی: لزومی نداره که شرکت‌های دفن و شرکت‌های ماهیگیر هماهنگ عمل کنن. ممکنه فرایندهای کاملا مستقلی باشه. ناآرامی‌های سومالی اون‌جا رو به محیطی تبدیل کرده که نه فقط دزدان دریایی قایق‌سوار بلکه دزدان دریایی چند ملیتی هم منطقه رو برای اینکه هر کاری دلشون خواست بکنن مناسبت دیدن.
و در موارد دیگه اطلاعی ندارم. ممنون از توضیحات‌تون.
لایکلایک
ازت ممنونم اين مساله ريشه يابي راهزني درياي در سومالي باتمام دقتي كه دراينگونه موارد دارم برايم آشنا و جديد بود
—————————————————————————
بامدادی: خواهش می‌کنم. ممنون از توجه شما.
لایکلایک
ای پدر سوخته‌ها! پس دعوا سر لحاف ملا نصرالدینه!
لایکلایک
ما چقدر پرتیم خداوندا
آخه دزدان دریایی سومالی به ما چه؟
با این همه ………..
لایکلایک
http://www.ayandenews.com/fa/pages/?cid=5896
لایکلایک
دزدان دریایی سومالی از کجا آمدند؟ به احتمال زیاد از سومالی. شاید هم اصلا از سوریه یا لبنان و غزه و فلسطین و اسرائیل آمده بودند و خودشان را سومالی جا زندند!
لایکلایک
اطلاعات بسیار جالبی بود ، کامنت ها هم فوق العاده بود . هرچی من می خواستم بگم کاملتر گفته شده و جواب داده شده بود.مرسی
لایکلایک