محققین دانشگاه حقوق هاروارد تحقیقی در رابطه با وبلاگستان فارسی انجام دادهاند که با توجه به روشمندی علمی و نتایج بسیار جالب آن از اهمیت ویژهای برخوردار است. (متن کامل آنرا میتوانید از اینجا دریافت کنید). با توجه به اینکه بسیاری از خوانندهگان فارسیزبان ممکن است نتوانند متن اصلی را به زبان انگلیسی مطالعه کنند در اینجا چند برش خلاصه شده و چند نمودار از این تحقیق را میآورم و برای سهولت نمودارها را ترجمه و بعضا زیرنویسی کردهام.
گروهبندی وبلاگها
وبلاگهای فارسی و در واقع وبلاگنویسان را به چهار دسته بزرگ تقسیم میکنیم:
- طرفداران جدایی دین از سیاست (سکولار) / اصلاحطلبان (secular/reformist)
«ایرانیان خارج از کشور و سکولار» با علامت اختصاری secPat
«اصلاحطلبان سیاسی» با علامت اختصاری refPol بیشتر روزنامهنگاران معترض یا وبلاگنویسهای مشهوری که در سالهای اخیر از ایران رفتهاند، همینطور منتقدان همیشهگی حاکمیت ایران در خارج از کشور - محافظهکاران / مذهبیها (conservative/religious)
«محافظهکاران سیاسی» با علامت اختصاری conPol
«جوانان مذهبی» با علامت اختصاری relYth
«دوازدهامامیها» یا وبلاگنویسانی که شدیدا طرفدار نظام جمهوری اسلامی، انقلاب، فلسفه سیاسی اسلام و نگرش خاصی به شیعه هستند با علامت اختصاری Twelver یا 12er - ادبیات فارسی و شعر (persian poetry and literature) با علامت اختصاری poet وبلاگهایی که درباره شعر و ادبیات فارسی مینویسند.
- شبکههای ترکیبی (mixed networks) با علامت اختصاری mixNet نسبتا متفاوت با سه دسته قبلی از این لحاظ که پراکندهگی بالا دارند (غیر متمرکز هستند). دارای ایدئولوژی مشابهی نیستند و متشکل از گروههای کوچکتری هستند که از لحاظ سلیقهها یا عضویت در شبکههای اجتماعی با هم پیوند دارند. مثلا وبلاگهایی با محوریت ورزش، فرهنگ اقلیت یا رسانههای مردمپسند.
منطومه وبلاگستان فارسی
اگر وبلاگستان فارسی را یک منظومه ستارهای تصور کنیم، گروههای یاد شده به صورت زیر نمودار میشوند:( تصویر اصلی بدون ترجمههای من)
وضعیت مکانی
وبلاگ نویسان ایرانی بیشتر داخل ایران هستند، اما در گروه «ایرانیان خارج از کشور و سکولار» (secPat) ، اقلیت بزرگتری خارج از ایران هستند:
وضعیت جنسیت
در کل تعداد وبلاگنویسان مرد (مذکر) بیشتر است ولی در بعضی قسمتها مانند «ایرانیان خارج از کشور و سکولار» (secPat)، «شعر و ادبیات» (poet) و به خصوص «شبکههای ترکیبی» (mixNet) زنان وبلاگ نویس اقلیتهای بزرگتری را تشکیل میدهند:
وضعیت گمنامی
برخلاف انتظار گروه «طرفداران جدایی دین از سیاست (سکولار) / اصلاحطلبان» (secular/reformist) ، حتی آنهایی که از داخل ایران مینویسند، چندان علاقهای به گمنام نوشتن ندارند و بیشتر از «نام» در وبلاگهایشان استفاده میکنند. این درحالیاست که وبلاگنویسهای «محافظهکار سیاسی» و «شبکههای مختلط» تمایل بیشتری به عدم استفاده از نام دارند. به طور نسبی گروه «شاعرها» بیشتر از سایر گروهها متمایل با استفاده از «نامهایی» است که به نظر واقعی میرسند.
وضعیت سنی
آمارهای توزیع سنی (برای وبلاگهایی که سن نویسنده آنها قابل تخمین بوده) نشان میدهد طیف جوان در وبلاگستان بیشتر است:
موضوعات مورد بحث
وضعیت فل…ل…ت…ر شدن وبلاگستان
در دو نمودار زیر میتوانید قسمتهای قابل دیده شدن و غیرقابل دیده شدن وبلاگستان فارسی را مشاهده کنید. همانطور که دیده میشود بیشتر از همه وبلاگهای اصلاحطلبان یا افراد سکولار محدود شده است.
یا به صورت عددی:
وبلاگستان فارسی یکدست نیست
در مقدمه تحقیق فوق آمده است:
برخلاف نظر عمومی که وبلاگ نویسان ایرانی از گروهی دموکرات منتقد حکومت ایران تشکیل شده است، ما متوجه حضور طیف گستردهای از عقاید از مذهبیهای محافظهکار تا گروه های سکولار و اصلاحطلب شدیم با موضوعات مورد بحثی که از سیاست و حقوق بشر گرفته تا شعر و مذهب و فرهنگ عامه را شامل میشود. تحقیق ما نشان میدهد که در واقع منظومه وبلاگستان فارسی یک فضای بحث و گفتگو با حدود 60000 وبلاگ فعال است که در آن وبلاگنویسانی با عقاید و سلایق گوناگون حضور دارند.
متن کامل
در صورت علاقه تاکید میکنم متن کامل گزارش این تحقیق را از اینجا دریافت و مطالعه کنید. چون علاوه بر نمودارها، تحلیلهای روشنگری نیز ارائه داده است. ترجمه، جدا کردن نمودارها و زیرنویسی آنها در محیط گرافیکی چند ساعت وقت گرفت، امیدوارم حاصل کار برای آشنایی خواننده فارسیزبان با تحقیق انجام شده و ایدههای حاصل از آن مفید واقع شود.
مشترک خوراک بامدادی شوید
کامل
فقط مطالب
فقط لینکدونی