«حداقل تضمین‌شده درآمد» یا Basic Income Guarantee: BIG یک طرح پیشنهادی [توسط طیف‌های راست اقتصادی] برای توزیع عادلانه‌تر درآمدهای جامعه است و تضمین می‌کند که درآمد سالیانه «شهروندان واجد شرایط» از میزان معینی کمتر نباشد، صرف نظر از وضعیت شغلی آن‌ها (شاغل یا بیکار).
این طرح زیر نظر دولت اجرا شده و تضمین می‌کند هر شهروند حداقل از درآمد معینی که برای زندگی کردنش کافی باشد برخوردار گردد. مبلغی که معمولا برای پرداخت حداقل پیشنهاد شده است 20٪ یا یک پنجم درآمد سرانه مردم کشور می‌باشد (به عبارتی تولید ناخالص ملی کشور تقسیم بر جمعیت کشور تقسیم بر پنج).
نکته دیگر این‌که همه افراد جامعه این مبلغ را دریافت می‌کنند. یعنی این مستمری یا دستمزد حداقل به ثروتمندان و فقرا به صورت یکسان پرداخت می‌شود.
منابع تامین بودجه:
منابع مختلفی برای تامین بودجه این طرح پیشنهاد شده است که مهمترین آن انواع مالیات (درآمد، فروش، سرمایه‌های کسب شده، وراثت، …) می‌باشد.
برخی کشورها و مناطقی که این طرح در آن‌ها اجرا شده است:
- پرتغال (میزان تضمین شده درآمد فعلی هنوز زیر خط فقر می‌باشد)
- کشور برزیل (در حال اجرا کردن این طرح می‌باشد)
- ایالت آلاسکا در آمریکا از طریق توزیع بخشی از درآمد نفت
حداقل درآمد و حقوق بشر:
مارتین لوتر کینگ در آخرین کتاب خود «از اینجا به کجا می‌رویم: آشوب یا جامعه؟» می‌نویسد:
من اکنون متقاعد شده‌ام که ساده‌ترین روش موثرترین روش است: راه حل مساله فقر ریشه‌کن کردن مستقیم آن یا اعمال طرح «حداقل تضمین شده دستمزد» می‌باشد.
در بیانیه سایت «بنیاد حداقل درآمد جهانی» آمده است:
علی‌رغم ثروت اقتصادی، دانش علمی و توانایی فنی بشر امروز، بیش از یک میلیارد نفر در سیاره ما در فقر شدید (کمتر از یک دلار در روز) به سر می‌برند. بیش از 850 میلیون نفر از فقر غذایی شدید رنج می‌برند و میلیون‌ها کودک هر سال به این دلیل می‌میرند. باید به این تراژدی پایان داد.
ما به جامعه‌ای مبتنی بر آزادی و اقتصاد آزاد اعتقاد داریم، اما «حق زندگی» نباید وابسته به شرایط متغیر اقتصادی یا خیریه باشد. بنابراین ما از ایجاد سیستم [تضمین] «درآمد حداقل جهانی» حمایت می‌کنیم که ضمانت می‌کند هر زن، مرد و کودکی ابزار و امکان «زنده» ماندن را دارا خواهد بود.
این طرح طرفداران قابل توجهی در بسیاری از کشورهای پیشرفته و برخی کشورهای در حال توسعه دارد. متاسفانه تا به امروز در ایران کمتر به این موضوع پرداخته شده است و به نظر نمی‌رسد در آینده نزدیک هم شاهد وقوع چنین بحث‌هایی در سطوح اجرایی کشور باشیم.
منابع:
- حداقل اجتماعی در دایره‌المعارف فلسفه استانفورد
- بنیاد «حداقل درآمد جهانی»
- شبکه «حداقل تضمین‌شده درآمد در آمریکا»
بامدادی 