سه خبر را داشته باشید. دو تا از این خبرها احتمالا مهمتر هستند.
یک: برای اولین بار گوگل از محاسبات کوانتومی در الگوریتمهایش استفاده میکند
گزارش اخیر نیوساینتیست رسما فک خواننده را میاندازد (ببخشید اصطلاح دیگری سراغ دارید؟). گوگل بر اساس تراشههای ساخت یک شرکت کانادایی که مدعی است از محاسبات کوانتومی استفاده میکند در الگوریتمهای جستجوی تصویر و فیلم خود استفاده میکند. این الگوریتمها به صورت ذاتی سریعتر از الگوریتمهای معمولی هستند.
مثلا یک کامپیوتر کلاسیک برای پیدا کردن یک توپ که داخل یک کشو از میان یک میلیون کشوی دیگر پنهان شده است باید حدود نیم میلیون آزمایش (باز کردن کشو و دیدن داخل آن) انجام دهد. اما کامپیوتری که از ساختار کوانتومی استفاده میکند میتواند همین کار را با 1000 آزمایش انجام دهد. علت این اختلاف سرعت به زیربناییترین واحد ذخیره یا نمایش اطلاعات بر میگردد که در کامپیوترهای معمولی دودویی (binary) است و مصداق آن بیت (bit) است در حالیکه در یک کامپیوتر کوانتومی کوبیت یا کیوبیت (qubit) است. متاسفانه شرح اختلاف ایندو دانشی فراتر از سطح سواد بنده میطلبد، اما تا دلتان بخواهد در موردش مطلب هست. موضوع عجیب این است که محاسبات کوانتومی بیشتر سوژهی مربوط به آینده به نظر میرسد و دیدن اینکه دانش آن به مرحلهی عملی رسیده واقعا شگفتآور است.
ممکن است فکر کنید که باز هم یکی از آن اختراعهای تخیلی که تا عمل خیلی فاصله دارد. شاید اینطور باشد اما این فیلم کوتاه نشان میدهد که چنین تکنولوژیهایی دست کم در سطح آزمایشگاهی وجود دارد. اشیای نمایش داده شده در مونتیور کاملا سه بعدی به نظر میرسند و اندازه و شکل آنها بستگی به زوایهی دید و فاصلهی شما از مونیتور دارد. این فیلم مربوط به اپل نیست، اما اپل درخواست ثبت یک اختراع (patent) را کرده که نشان میدهد خبرهایی هست.
این هم خبر دوم. اما خبر دو به علاوه ی یکم:
دو به علاوهی یک: نِتبوک با نشان تجاری گوگل
کمتر از یک ماه دیگر تلفنهای همراه با نشان تجاری گوگل به بازار میآیند. همینطور بعضی منابع مدعی هستند اطلاعاتی به دست آوردهاند که نشان میدهد گوگل در آینده نزدیک (کمتر از یک سال) نِتبوکهای (Netbook) خودش را هم عرضه خواهد کرد.
تلفنها با سیستم عامل آندرویید و نِتبوکها با سیستم عامل کروم، هر دو از سر تا پا متعلق به گوگل!
قصد و توان پیشگویی ندارم اما باور کنید این سرعت رشد گوگل یا منجر به سقوط ناگهانی و فروپاشیاش میشود و یا یک انحصار هولناک در زمینهی فنآوریهای اطلاعاتی و شبکهای ایجاد خواهد کرد و هیچکس که نداند من و شمای ایرانی خوب میدانیم انحصار یعنی چه.
بامدادی | نجواها | یکعکاس | [silent-clicks] |
استفاده از مطالب و عکسهای منتشر شده در وبلاگها و فوتوبلاگهای من به شرط «نقل قول دقیق»، «ذکر ماخذ» و «ارجاع لینک به اصل پست» بلا مانع است. |
خبر اول به شدت برایم تعجب برانگیز بود ، چون فکر نمیکردم به این زودی ها بتوانند چنین کاری بکنند .
در حقیقت تشریح تفاوت ماهیت کوانتومی کوبیت ( کوانتوم – بیت ) و بیت به زبان ساده بدین صورت است که مثلا یک بیت دو حالت بیشتر نمیتواند داشته باشد ، اما یک کوبیت خیلی بیشتر میتواند حالت داشته باشد که در حقیقت به ماهیت کوانتومی آن برمیگردد و خود آن ماهیت به هرکولی به نام » اصل عدم قطعیت » بر میگردد . در حقیقت این موضوع را در طرح » خنثی سازی بمب حساس به فوتون » توسط سایلینگر خوانده بودم ، اما تا این حد استفاده از آن … بیخیال ، گاهی اوقات بهتر است که اصلا به فکمان کاری نداشته باشیم ! 😀
لایکلایک
اون کوانتوم حیرت انگیز بود!
در مورد انحصار هم شدیدا موافقم همه جا هم گفتم گوگل خوبه ولی انحصار خوب نیست!
لایکلایک
سلام! شرکت dwave توی شهر ونکوور هست و من تا حالا ۳ ترم اونجا اینترن بودم. البته کار من ربطی به الگوریتم های کوانتومی نداره. ربطی به این پروژه تشخیص تصویر هم نداره. ولی حداقل به این خاطر که درس الگوریتم های کوانتومی رو پاس کردم میتونم براتون بگم که این موضوع زیاد عجیبی نیست. به علاوه این که در مورد این موضوع که آیا تراشه های dwave واقعا کوانتومی هستند یا نه خیلی بحث هستش.
شرکت dwave از یک ساختاری استفاده می کنه که به اصطلاح بهش میگن محاسبات آدیاباتیک (Adiabatic). خوبی این روش اینه که ذاتا برای کارهای بهینه سازی درست شده. بدی اش هم اینه که اگه خواص کوانتومی مثل Entanglement توش مشاهده نشه به الگوریتم های کلاسیک بهینه سازی مثل سرد کردن اجسام (Annealing) کاهش پیدا می کنه. موضوعی که در مورد dwave وجوذ داره اینه که هنوز هیچ شاهدی مبنی بر کوانتومی بودن این تراشه ها وجود نداره و به علاوه خیلی از دانشمندهای بزرگ محاسبات کوانتومی (مثل اسکات آرانسون) معتقدن که تراشه dwave فقط همون الگوریتم سرد کردن اجسام هستش.
اون قضیه یک میلیون کشو و هزار بازدید هم یک قضیه معروف توی به نام جستجوی گروور (Grover) توی محاسبات کوانتومی هستش. این قضیه میگه که برای هر تابع f با دامنه ای به اندازه n که خروجی اش یا صفر باشه یا یک میشه در زمان حداکثر مجذور n (در یک کامپیوتر کوانتومی) ورودی ای از f رو پیدا کرد که خروجی f به ازای اون ورودی صفر باشه. موضوعی که در مورد کامپیوترهای کوانتومی وجود داره اینه که این به معنای مجذور n تا بازدید (یعنی مثلا باز کردن فقط هزار تا کشو) نیست. در حقیقت این الگوریتم گروور در هر مرحله تمام n تا ورودی f رو با هم چک می کنه (نکته جالب اینه که تعبیر فیزیکی این کار فضاهای موازی هستش. یعنی شما داری از قابلیت های محاسباتی فضاهای موازی با فضای فیزیکی خودت استفاده می کنی). حالا این که چرا یه کامپیوتر کوانتومی که در هر لحظه میتونه تمام ورودی های f رو با هم نگاه کنه نیاز به تکرار این کار به تعداد مجذور n بار داره اینه که روش هایی که ما فعلا برای خواندن خروجی یه کامپیوتر کوانتومی بلدیم (که حدس هم می زنیم روش خیلی بهتری وجود نداشته باشه) به ما توانایی فهمیدن این خروجی رو نمیده.
یه نکته جالب توی این بحث اینه که توی کامپیوترهای کلاسیک کار وقتی مشکله که تابع f در موارد خیلی محدودی خروجی صفر داشته باشه و در نتیجه به طور متوسط مجبور باشیم تعداد زیادی از ورودی های f رو تست کنیم. ولی در مورد کامپیوترهای کوانتومی مشکل وقتیه که تعداد زیادی از خروجی های f صفر باشن و در نتیجه بیت های کوانتومی ملغمه ای باشن از ورودی های مختلف. در حقیقت به همین دلیل هم هستش که ما مجبوریم مجذور n بار این کار رو تکرار کنیم. مگرنه اگه مطمئن باشیم که تعداد این خروجی ها خیلی کم هست میتونیم این کار رو در زمان خیلی کوتاهتری انجام بدیم.
لایکلایک
شهاب عزیز
ممنون از کامنت فوقالعادهات. چند بار خوندمش و هنوز باید بیشتر در مورد اطلاعاتی که با چگالی زیاد در اون نوشتی فکر کنم.
سپاس فراوان.
لایکلایک
قابلی نداشت! خوب مثل اینکه شاهد از غیب رسید! این هم مقاله جدید اسکات آرانسون در مورد گوگل و dwave و کامپیوترهای کوانتومی:
http://scottaaronson.com/blog/?p=431
در ضمن قابلی هم نداشت. بالاخره یه موقعی هم خواننده ها باید زحمات نویسنده رو جبران کنن.
لایکلایک
باز هم ممنون.
عجب قلم کنایی و طنز شگفتی داره این آدم. غیرممکنه بشه نوشتهاش رو نیمه رها کرد.
لایکلایک
استفاده از محاسبات كوانتومي براي الگوريتمهاي جستجو !!! فوق العاده است . جدا بايد بهشون آفرين گفت. در مورد روال رو به شد فوق سريع گوگل هم با شما موافقم. خيلي سريع دارند جلو مي روند.
لایکلایک
البته کامنت شهاب همین بالا حاوی نکات مهمی در این زمینه.مثلا اینکه در اینکه این محاسبات واقعا کوانتومی باشند تردیدهای جدی وجود داره.
لایکلایک