چطور می‌توانی با یک جمله ایده‌ی خوب من را بکشی؟

چطوری می‌شه یه ایده‌ی خوب رو در نطفه خفه کرد؟ با ضدحال زدن به کسی که اون رو داره مطرح می‌کنه به خصوص وقتی که ایده هنوز خیلی خام و اولیه باشه. تو این شرایط چند تا جمله‌ی ضد حال و فیدبک منفی اساسی ممکنه طرف رو به کلی از ایده‌ای که داره منصرف کنه. اینو نمی‌نویسم واسه این‌که شما برین و این‌کار رو بکنید. برعکس، اینو می‌نویسم واسه همه‌مون (از جمله خودم) که بتونیم راحت‌تر اونایی که این‌کار رو می‌کنن شناسایی کنیم و بهشون یادآوری کنیم که کشتن یه ایده‌ی جدید و دلسرد کردن آدم‌ها کار سختی نیست (اگه این آدم‌ها مصداق واقعی اس‌هول نیستن، پس کیه؟). بهشون یادآوری کنیم که قرار نیست هر ایده‌‌ای را عملی کنن، اما قرار هم نیست همون اول توی سرش بزنن. ایده‌ها و حرف‌ها رو جدی بگیریم. اجازه بدیم مطرح بشن و تا حدی که امکانش رو داریم شکل گرفتن و مطرح شدن‌شون رو ترویج و تشویق کنیم. بزرگ‌ترین ایده‌های تاریخ هم بالاخره یه روزی ایده‌ی اولیه‌ای بودن و حتی شاید هم به نظر خیلی‌ها مضحک یا نشدنی می‌اومدن.

جمله‌های زیر در شمار موثرترین روش‌های «کشتن ایده‌های جدید» هستند (اینا رو توی یه ورک‌شاپ یادداشت کردم. متاسفانه مرجع ندارم براش):

  • یادت نره که ما باید پول هم در بیاریم.
  • مدیریت هیچ‌وقت این ایده‌ رو قبول نخواهد کرد.
  • در موردش فکر می‌کنیم، اما «بعدا».
  • می‌دونم که این‌کار ممکن نیست.
  • ما واسه این‌کار بیش از حد کوچک/بزرگ هستیم.
  • اینو قبلا آزمایش کردیم.
  • این کار خیلی گرون در میاد.
  • الان وقت مناسبی واسه این جور بحث‌ها نیست.
  • این یعنی کار بیشتر! دنبال دردسریا.
  • ما همیشه اینطور کار می‌کردیم، حالا واسه چی باید عوضش کنیم؟
  • تو مشکل رو درست متوجه نشدی.
  • خوبه. بحث رو ادامه می‌دیم اما بعدا.
  • تو قسمت ما،‌ وضعیت فرق می‌کنه.
  • بذار یکی دیگه اول آزمایشش کنه.
  • این تو برنامه‌ریزی بلندمدت ما نمی‌گنجه.
  • با علی صحبت کن، این مربوط به تخصص من نمی‌شه.
  • ما امسال همین الانش هم بیش از بودجه‌مون خرج کردیم.
  • این کار نمی‌کنه. تازه مخالف اساس نامه شرکته.
  • واسه اش وقت نداریم.
  • ایده‌ات از لحاظ تئوری خوب به نظر می‌رسه، اما چطوری می‌خوای عملی‌اش کنی؟
  • واسه عملی کردنش به اندازه‌ی کافی نیروی انسانی نداریم.
  • واسه این ایده هنوز آماده نیستیم.
  • واسه تغییر دیگه خیلی دیر شده.

آدمی که این جمله‌ها رو به کسی که داره برای اولین بار ایده‌اش رو باهاش مطرح می‌کنه می‌گه معمولا منظورش چیز دیگه‌ای هست اما روش نمی‌شه یا جراتش رو نداره منظور اصلیش رو بگه. منظور اصلی‌ش هم معمولا یکی یا چند تا از موارد زیره:

  • من از شنیدن یا بحث کردن در مورد ایده‌های جدید وحشت دارم. امنیت روانی‌ام رو با حرف‌هات به خطر ننداز!
  • ما همین الانش‌ بهترین هستیم و بهتر از این دیگه نمی‌شه باشیم. اگه بهتر از این نمی‌شه باشیم دیگه اصولا واسه چی در مورد ایده‌های جدید صحبت کنیم؟
  • من تو رو اصلا عددی حساب نمی‌کنم که بخوای واسه من ایده‌ی جدید بدی جوجه.
  • بهتر شدن نیاز به کالیبر داره. ول ل ل ل ل ل ل ل ش کن.

شاید فکر کنید موضوق فقط به کار و پول درآوردن مربوط می‌شود. اما همیشه این نیست. خیلی از ما با همین روش‌ها بچه‌هایمان را به موجوداتی خشک و بی‌خلاقیت مثل خودمان تبدیل می‌کنیم.


با توجه به فیلتر بودن بامدادی در ایران، لطفا مطالب آن‌را از طریق اشتراک در خوراک آن پی‌گیری کنید. استفاده از مطالب و عکس‌های منتشر شده در وبلاگ‌ها و فوتوبلاگ‌های من به شرط «نقل قول دقیق»، «ذکر ماخذ» و «ارجاع لینک به اصل پست» بلا مانع است.

روز زمین و یک هدیه‌ی قدیمی

کمی با تاخیر، اما حیف‌ام آمد روز زمین را تبریک نگویم. ‌خواستم یک پوستر جدید به عنوان «هدیه به زمین» انتخاب کنم اما هر چه گشتم پوسترهای این روزها از ایده‌های تکراری‌ای مثل کره‌ی آبی نازنین و دست‌های مهربان نوازش‌گر استفاده کرده بودند، در نتیجه ترجیح دادم یک نمونه از پوسترهای قدیمی‌تر را انتخاب کنم.

این هم یک هدیه‌ی قدیمی ولی ماندگار به زمین.

زمین جان تولدت مبارک!

shigeo_fukuda_19821

طرح ساده و شگفت‌انگیز فوق را آقای Shigeo Fukuda در 1982 طراحی کرده است. ایشان چند ماه پیش درگذشت، یادش گرامی.

ایده‌های مهندسی خیلی خیلی کوچولو – سه

در این مجموعهایده‌های ساده و در عین حال ارزشمندی را که دیده‌ام معرفی می‌کنم. مصداق عملی اکثر این ایده‌ها را «با چشم‌های خودم» دیده‌ام ولی برای تمرکز بیشتر بر نفس ایده‌ها، از ذکر محل مشاهده‌ی آن‌ها و سایر جزییات خودداری کرده و به ذکر انتزاعی آن‌ها اکتفا می‌کنم.

می‌توان در سایت‌های اینترنتی که کاربران باید برای ورود به حساب کاربری شخصی «نام کاربری» (username) و «کلمه‌ی عبور» (password) خود را وارد کنند، به جای این‌که از کاربران خواست اطلاعات حساسی مانند کلمه‌ی کاربری‌شان را تایپ کنند از روش تصویری و هوشمندانه‌تری استفاده کرد.

در روش سنتی اطلاعات کاربران به صورت کامل توسط صفحه‌کلید تایپ می‌شود. چون کلمه‌ی عبور به صورت کامل وارد می‌شود در صورتی که سیستم نرم‌افزاری کاربر به روز نباشد ممکن است این اطلاعات به سرقت رود [از طریق سرقت کوکی‌ها و یا نرم‌افزارهای هولناک «ثبت‌-هرآن‌چه-تایپ-‌می‌شود» (KeyLogger)]. مثلا در بیشتر سایت‌های سرویس رایگان ای‌میل هنوز از این روش قدیمی و بالقوه خطرناک استفاده می‌شود:

traditional-login

اما در روش تصویری اطلاعاتی مانند کلمه‌ی عبور تایپ نمی‌شود. در ضمن فقط بخشی از کلمه‌ی عبور از کاربر پرسیده می‌شود و از او خواسته می‌شود که مثلا حرف شش‌ام، حرف یکی‌مانده به آخر و حرف آخر از کلمه‌ی عبورش را با موش (mouse) روی صفحه‌ی کلید تصویری انتخاب کند. دفعه‌ی بعدی ممکن است ترکیب دیگری از کلمه‌ی عبور کاربر خواسته شود:

modern-login

دقت کنید که کاربر اطلاعات مهم را تایپ نمی‌کند و فقط بخشی از آن را به سیستم می‌دهد. البته برای امنیت بالاتر این روش می‌تواند تعداد بیشتری از حروف کلمه‌ی عبور را سئوال کند یا این‌که با سیستم قبلی ترکیب شود، یعنی کماکان از کاربر خواسته می‌شود اطلاعات دیگری را وارد کند (مثلا پاسخ به یک سئوال امنیتی یا غیره).


ایده‌های مهندسی خیلی خیلی کوچولو – دو

در این مجموعهایده‌های ساده و در عین حال ارزشمندی را که در کشورها یا شهرهای مختلف جهان دیده‌ام معرفی می‌کنم. مصداق عملی اکثر این ایده‌ها را «با چشم‌های خودم» دیده‌ام ولی برای تمرکز بیشتر بر نفس ایده‌ها، از ذکر محل مشاهده‌ی آن‌ها و سایر جزییات خودداری کرده و به ذکر انتزاعی آن‌ها اکتفا می‌کنم.

ایده‌ی شماره‌ی دو: در تقاطع‌ها به طرفین فرصت بدهیم (تقاطع‌های چهار زمانه)

می‌توان در چهارراه‌ها به جای این‌که همزمان با قرمز شدن چراغ برای یک طرف، چراغ طرف مقابل سبز شود حدود 15 ثانیه هر دو سمت را قرمز نگاه داشت. به عبارت دیگر به جای مدیریت ترافیک در تقاطع‌ها به صورت «سه مرحله‌ای» از مدیریت «چهار مرحله‌ای» استفاده کرد.

نمودار زیر بهتر می‌تواند گویای اختلاف این دو روش باشد:

4-stage-cross-sections-bamdadicom1

با این‌کار فرصت کافی به خودروهای طرف اول داده می‌شود تا با آرامش و خونسردی چهارراه را ترک کنند.


ایده‌های مهندسی خیلی خیلی کوچولو – یک

در این مجموعه ایده‌های ساده و در عین حال ارزشمندی را که در کشورها یا شهرهای مختلف جهان دیده‌ام معرفی می‌کنم. مصداق عملی اکثر این ایده‌ها را «با چشم‌های خودم» دیده‌ام ولی برای تمرکز بیشتر بر نفس ایده‌ها، از ذکر محل مشاهده‌ی آن‌ها و سایر جزییات خودداری کرده و به ذکر انتزاعی آن‌ها اکتفا می‌کنم.

ایده‌ی شماره‌ی یک: نابینایان را جدی بگیریم

می‌توان در اماکن عمومی، هواپیماها، قطارها یا اتوبوس‌ها علائم خطر، راهنماهای ایمنی و یا تابلوهای هشدار دهنده را به خط برجسته‌ی بریل (Braille alphabet) که مهم‌ترین روش خواندن و نوشتن توسط نابینایان (یا افراد روشن‌‌دل‌) است نیز ترجمه کرد.

با این‌کار ضمن این‌که از نظر اخلاقی و حقوق شهروندی به توانایی‌های نابینایان احترام گذاشته‌ایم، احتمال از مهلکه گریختن این افراد در صورت بروز حادثه را نیز افزایش داده‌ایم.

braille-sign


جاده‌های سبز، درهای بدن‌ساز و چتری که راه را نشان می‌دهد

چند روش جالب تولید الکتریسیته را با هم مرور می‌کنیم. بعضی از آن‌ها می‌توانند جدی و کاربردی باشند و برخی هم جنبه‌ی خلاقانه‌شان قابل توجه است.

جاده‌ای که برق تولید می‌کند

با استفاده از کریستال‌های ویژه‌ا‌ی (piezoelectric crystals) می‌توان انرژی مکانیکی (فشرده شدن در اثر حرکت یک جسم سنگین از روی آن) را به الکتریسیته تبدیل کرد. با قرار دادن ورقه‌هایی متشکل از این نوع کریستال‌ها در زیر جاده‌ها، باند فرودگاه‌ها، ریل قطارها و معابر پرتردد می‌توان دست‌کم بخشی از انرژی تلف شده توسط وسائط نقلیه را بازتولید کرد. {+}

10568_151208211241

piezo_road

حالا از خودم می‌پرسم بازدهی اقتصادی این روش در مقایسه با این‌که مثلا زیر جاده‌ها را لوله‌کشی آب کنند و اجازه دهند آب توسط تابش خورشید گرم شود چقدر است؟ این موضوع به بهای تولید این کریستال‌ها و میزان برقی که تولید می‌کنند، مربوط می‌شود که فعلن معین نیست.

سلول‌های خورشیدی همراه با آینه‌ی متمرکز کننده

ایده بسیار ساده است. به جای این‌که سلول‌های خورشیدی را به صورت مسطح در برابر آفتاب قرار دهیم، می‌توانیم اول اشعه‌ی خورشید را توسط آینه‌های مقعر یا عدسی‌های محدب متمرکز کنیم (concentrators) و بعد آن را به سلول‌‌های خورشیدی بتابانیم. با استفاده از این روش میزان سطح موثری که باید توسط سلول‌های خورشیدی و در واقع نیمه‌هادی‌های گران‌قیمت پوشانده شود تا هزار برابر کاهش می‌یابد و در نتیجه‌ هزینه‌ی تولید پانل‌های خورشیدی به مراتب کم می‌شود.{+}

closeandfar_550x368_540x361

از در عبور کنید تا سبز شوید

تا حالا دقت کرده‌اید که برای عبور از درهای گردان مجبورید کمی زور بزنید تا در بچرخد؟ خوب پس همین انرژی مکانیکی درب گردان را هم باید بتوان به برق تبدیل کرد.‌ بله، البته چیز دندان‌گیری نیست، اما به هر حال برق است دیگر!! با آن می‌توان برخی چراغ‌های کم مصرف یک فروشگاه یا محل عمومی پر تردد را روشن کرد. {+}

energy_door-1

حالا ایده‌ی من این است که در را کمی سفت‌تر درست کنند که عابران مجبور شوند زور بیشتری موقع عبور کردن بزنند. این‌طوری هم کمی ورزش می‌کنند و هم برق بیشتری تولید می‌شود، اسمش را هم می‌گذاریم «درهای بدن‌ساز دوستار محیط‌زیست!» (نکته: کلیه حقوق مادی و معنوی این ایده متعلق به خودم است!).

اگر باران ببارد، راه را به تو نشان خواهم داد

این یکی دیگر رسما «باحال» است. چترهایی که انرژی جنبشی «قطره‌های باران» را به برق تبدیل می‌کنند و بعد با همان برق لامپی را که در چتر تعبیه شده روشن می‌کنند. این شعبده بازی توسط الیاف مخصوصی که رسانای الکتریسیته هستند (polyvinylidene fluoride) اتفاق می‌افتد.

اگر باران ببارد چتر روشن می‌شود، اگر نبارد هم که خوب نیازی به چتر ندارید! چتر نیازی به هیچ باتری یا شارژ شدن ندارد، فقط باران می‌طلبد! {+}

lightdrops2

light_drops

والله دروغ چرا، این یکی با این‌که هیچ کجای جهان را سبز نمی‌کند، اما به نظرم واقعا ایده‌ی نبوغ‌آمیزی است!