بارها و بارها در اخبار و رسانهها شنیدهایم که در فلان حمله هوایی چند غیرنظامی (با تاکید بر تعداد کودکان یا زنان) کشته شدند. بعضا وقتی ماجرا بیخ پیدا میکند برخی مقامات یا دولتها «کشتار غیرنظامیان» را در این حملات وحشیانه محکوم میکنند. ولی کمتر پیش میآید بشنویم که مثلا فلان دولت «کشتار نظامیان» را محکوم کرده باشد. به نظر میرسد مطابق عرف و قانون بینالمللی کشته شدن نظامیان در درگیریهای نظامی امری طبیعی و عادی است. هر چه باشد آنها نظامی و مسلح هستند و شغلشان جنگیدن و کشته شدن است.آیا میشود معلمی را به جرم درس دادن یا پزشکی را به جرم طبابت محکوم کرد؟ طبعا نظامیان را نیز به جرم جنگیدن، کشتن نظامیان دیگر یا کشته شدن نمیشود محکوم کرد چون شغلشان همین است.
یادم هست با دوستی صحبت حمله هوایی احتمالی آمریکا به ایران بود و ایشان میگفت جای نگرانی نیست، چون آمریکا فقط مراکز نظامی را هدف قرار میدهد و کاری به «مردم» ندارد. برای لحظهای فرض را بر این گرفتم که واقعا آمریکا فقط از موشکها و بمبهای دقیق لیزری (سلاحهای هوشمند) استفاده میکند و چنین حملهای تلفات «غیرنظامی» نخواهد داشت و فقط و فقط مراکز نظامی را نابود خواهد کرد.
پرسشی که به ذهنم خطور کرد این بود که نظامیانی که در این مراکز نظامی نشستهاند و افرادی آموزش دیده و مسلحاند (بر خلاف غیرنظامیان ناتوان) و توانایی دفاع از خود را دارند چه کسانی هستند. هر چه باشد حتی یک حمله هوایی دقیق و انسانی آمریکا به ایران دستکم این افراد را خواهد کشت. بدون اینکه زیاد فکر کنم دو نمونه از «نظامیانی» که در فاصله کمتر از 20 متر با من زندهگی میکنند به ذهم آمدند. در نظامی بودنشان شکی نبود، هم رسما در حال خدمت سربازی بودند و هم لباس نظامی میپوشیدند.
1. «س» 23 ساله الان سرباز است. جوانی لاغر با گردنی باریک و صورتی کشیده که لباس ستوانی به زور روی شانههایش میایستد و اگر تکان تندی به خودش بدهد ممکن است کلا از سرشانههایش بلغزد و بیفتد. طبیعتا در صورت هرگونه حمله نظامی آمریکا به ایران، بمباران واحد مهندسی ارتش در تهران که «س» در آن خدمت میکند و کشته شدن احتمالی او سوژه مهمی برای رسانهها نخواهد بود. چرا که او فقط یک نظامی بوده است. چنین بمبارانی یک بمباران «درست» تلقی میشود، بمبارانی بدون تلفات جانبی (Colateral Damage) یا یک بمباران تمیز که با استفاده از «بمبهای هوشمند» و فنآوریهای نظامی دقیق از تلفات «نادرست» غیرنظامیان اجتناب کرده و «فقط» نظامیان را کشته است.

2. «م» پسر روبهرویی خانه ما هم این روزها دوران سربازیاش را سپری میکند و «نظامی» و «مسلح» تلقی میشود. او هر روز صبح ساعت 6 از خانه خارج میشود تا به عنوان یک سرباز وظیفه و یک فرد «نظامی» آموزشهای لازم را برای دفاع از خود در برابر موشکهای کروز ببیند. همچنین او به عنوان یک «نظامی بالقوه خطرناک» هر روز به مدت چند ساعت آموزشهای لازم را برای رویارویی با ناو آمریکاییای که این موشکها را شلیک میکند میبیند. بنابراین در صورتی که ناو آمریکایی از فاصله 2000 کیلومتری یک موشک کروز به سوی پادگان ایشان در تهران شلیک کند و او کشته شود چون یک نظامی تمام و عیار تلقی میشده و بیدفاع و مظلوم نبوده (مثل زنان و کودکان بیدفاع توی خانهها) کشتهشدنش سوژه داغی برای رسانهها یا سازمانهای حقوقبشر نخواهد بود. بازهم به این دلیل که موشک کروز «تمیز» کار کرده و تلفات غیرنظامی به بار نیاورده است.
نهایت اخلاق در جنگهای امروز استفاده از «بمبهای هوشمند» (Smart Bomb) است. این بمبها تمیز و اخلاقی میکشند یعنی فقط نظامیان را میکشند. یعنی غیر نظامیان را نمیکشند.
جنگ در اخلاقیترین حالت ممکن
جنگ در بهترین، انسانیترین و اخلاقیترین حالتاش جان آدمهایی مثل آقای «س» ستوان وظیفه 23 ساله و آقای «م» سرباز وظیفه 19 ساله را میگیرد. خوشبختانه چون آنها لباس نظامی به تن دارند این موضوع مشکل چندانی برای ارتش مهاجم ایجاد نمیکند. آخر میدانید، در دنیای ما کشتن نظامیان قانونی و پذیرفته شده است. کشتن سرباز فقط وقتی خود را تسلیم کرده باشد جرم جنگی محسوب میشود، ولی متاسفانه آقای «م» نمیتواند یا فرصت کافی ندارد خودش را به «جناب آقای موشک کروز» تسلیم کند.
رسانهها با هنرمندی و ظرافت هرچه تمامتر گزارش میدهند در حملات هوایی آمریکا یا اسرائیل این تعداد غیرنظامی کشته شدند و این را با لحنی ملامت بار میگویند، چرا که به وضوح عملی محکوم است. اما سئوال اساسی که هرگز مطرح نمیشود این است که اصولا کشتن نظامیان کی مجاز شده بود که حالا کشتن غیرنظامیان مجاز نیست؟ به این ترتیب با تاکید بر محکومیت کشتار غیرنظامیان، کشتن نظامیان تبدیل به امری بدیهی و پذیرفته میشود. خطکشی میان «آدمهای نظامی» و «آدمهای غیرنظامی» دقیق و تمیز انجام میشود و راحتالحقوم منطقی به سفره بینندهگان میلیونی تحویل داده میشود: در جنگ دو جور آدم داریم. آدمهایی که از آن لباسها به تن دارند و آدمهایی که از آن لباسها ندارند. کشتن اولیها بلامانع است.
مشترک خوراک بامدادی شوید
کامل
فقط مطالب
فقط لینکدونی