کتابی به قیمت بیست و چهار میلیون دلار و بازخورد مثبت

اتفاقی که در فروشگاه آنلاین کتاب آمازون رخ داده و توسط یک خریدار نکته‌سنج و پی‌گیر کشف شده جالب بود. ماجرا از این قراره که آقای مایکل که یک محقق است می‌ره توی سایت آمازون که سفارش خرید کتاب مورد نظرش رو بده ولی متوجه می‌شه که دو جلد از چاپ جدید این کتاب قیمت باورنکردنی‌‌ای دارن: بیشتر از یک میلیون دلار!

اولش مایکل فکر می‌کنه ماجرا یه شوخیه و چند دانشجوی بیکار کتاب‌های دست‌دومشون رو خواستن با این قیمت برای فروش بذارن و کمی بخندن. اما این کتاب‌ها نو بودن و فروشنده‌های اونا (دو شرکت خرده فروش مختلف) هم نه تنها قانونی و موجه به نظر می‌رسیدن بلکه امتیاز خیلی بالایی هم توی آمازون داشتن (امتیاز خرده‌ فروشنده‌ها با توجه به بازخوردی که از خریداران می‌گیرن تعیین می‌شه و امتیاز بالا یعنی خرده‌ فروشنده‌ای که بیشتر می‌شه بهش اطمینان کرد). با این حال قیمت‌ها کاملا تصادفی می‌رسیدن و نه معقول و اندیشیده.

مایکل با کنجکاوی چند روز موضوع رو پی‌گیری می‌کنه و متوجه می‌شه که قیمت این دو جلد کتاب‌ مدام در حال افزایش یافتنه و هربار که قیمت یکی از این کتاب‌ها توسط فروشندهٔ اول زیاد می‌شه چند ساعت بعد فروشندهٔ دوم هم قیمت اون یکی کتاب رو زیاد می‌کنه. مایکل چند وقتی قیمت این دو جلد کتاب رو زیر نظر می‌گیره و متوجه می‌شه که دو خرده فروش قیمت کتاب‌هاشون رو به این صورت تعیین می‌کنند (به صورت خودکار توسط یک برنامهٔ کامپیوتری که ظاهرا هیچ قیمتی براش عجیب نیست):

فروشندهٔ اول می‌خواد مطمئن باشه که قیمت کتابش همیشه ارزان‌ترین قیمت بازار هست (منتها با اختلاف ناچیز از گران‌ترین نسخهٔ موجود در آمازون). در نتیجه گران‌ترین قیمت رو پیدا می‌کنه، مقداری ازش کم می‌کنه و قیمت کتاب تعیین می‌شه.

فروشندهٔ دوم می‌خواد مطمئن باشه که قیمت کتابش همیشه گران‌ترین قیمت بازار هست (با اختلاف معین از گران‌ترین نسخهٔ موجود در آمازون). در نتیجه گران‌ترین قیمت رو پیدا می‌کنه، مقداری بهش اضافه می‌کنه و قیمت کتاب تعیین می‌شه.

سیاست قیمت‌گذاری خرده‌ فروش اول معقول به نظر می‌رسه چون سعی می‌کنه با حداکثر بهایی که هم‌زمان ارزان‌ترین هم هست، کتابش رو بفروشه. اما سیاست دومی عجیب به نظر می‌رسه. چرا باید یک فروشنده بخواد قیمت کتابش از همه بیشتر باشه؟ کی ممکنه بخواد کتابی رو که گرون‌تره بخره؟

بعضی از مشتری‌ها ممکنه این‌کار رو بکنن چون فکر می‌کنند با پرداخت چند دلار بیشتر می‌تونن از سرویس بهتر یا مطمئن‌تری بهره‌مند بشن اما این ریسک بزرگی برای یک فروشنده هست، چون بیشتر خریداران این‌طور فکر نمی‌کنن و سراغ کتاب گرون‌تر نمی‌رن. پس چرا خرده فروش دوم الگوریتم قیمت‌گذاریش رو طوری نوشته که حتما از بقیه گران‌تر باشه؟

یه حدس می‌تونه این باشه که ایشون کتاب رو توی انبارش موجود نداره و از طرفی نمی‌خواد هم بگه ندارم، در نتیجه قیمت بیشتری از گرون‌ترین قیمت بازار روی کتابش می‌ذاره. در این حالت اولا اعتبارش نزد مشتری‌ها حفظ می‌شه و دوما بر فرض هم که کتاب فروخته شد، پول کافی برای این‌که کتاب رو از جای دیگه‌ای تهیه کنه داره.. اما اتفاقی که این‌جا افتاده و باعث شده قیمت این کتاب‌ها به شکل احمقانه‌ای بالا بره اینه که هر دوی این الگوریتم‌ها به هم برخورد کردن و تشکیل یک سیستم با بازخورد مثبت رو دادن (positive feedback). اولی قیمت کتابش رو بالا می‌بره چون قیمت دومی بالا رفته و دومی هم قیمت رو بالا می‌بره چون قیمت اولی بالاتر رفته. این روند همین‌طور ادامه پیدا کرده تا جایی که قیمت کتاب‌ها در روز 18 آوریل به حدود 24 میلیون دلار (+ چهار دلار پول پست) رسیده و ظاهرا باگ مربوطه توسط فروشندهٔ اول کشف شد و قیمت کتاب رو اصلاح کرد و چند ساعت بعد آن یکی فروشنده هم به صورت خودکار قیمتش اصلاح شد.

نویسنده: bamdadi

A little man with big dreams. دیدن همهٔ نوشته‌ها بر پایهٔ bamdadi