سرم توی کارم بود و درب اتاق با اینکه بسته نبود اما روی هم بود. همکارها یکی بعد از دیگری از مقابل در رد میشدند و میگفتند: فیکا! فیکا!
سوئدیها رسمی دارن به اسم «فیکا» (fika) که شاید در نگاه اول مشابه «کافی بریک» (coffee break) (راستی معادل کافی بریک در زبان فارسی چی میشه؟) به نظر برسه اما با آن فرقهایی داره که مهمترینش اینه که فیکا واسه سوئدیها موضوع جدیایه و زیاد نمیشه باهاش شوخی کرد. توی سازمانها معمولا وقتهای مشخصی برای فیکا در نظر گرفته میشه و سوئدیها رسمشون اینه که قهوه و گپشون رو توی همین فیکاها میزنن. فیکا معمولا خارج از اتاقهای کار انجام میشه که طی اون ساعتهای خاص (مثلا ده تا ده ربع صبح) همه به محل مخصوص برگزاری فیکا میرن. همینطور که در حال رفتن به فیکاروم هستن سایر همکارها رو هم صدا میزنن که «وقت فیکاست» و اونها هم یه جورایی باید واکنش نشون بدن و به مراسم فیکا ملحق بشن. فیکا اجباری نیست و اگه کار داشته باشی میتونی شرکت نکنی، اما اگه مدام اینکار رو بکنی احتمالا از نظر همکارهای سوئدی آدمی هستی که تحویلشون نمیگیری و جلوهی خوشی نداره. اگه توی یه سازمان سوئدی کار میکنی، باید فیکا رو محترم بشمری و تا حد امکان در اون شرکت کنی. اون روی سکهی فیکا ساعتهای کاری هست که سوئدیها به شدت روی کارشون فوکوس میکنن و دیگه خبری از گپ زدن و اینا بین کار نیست (یعنی اگه همینطور وسط کار یهو برگردی و با همکارت سر صحبت رو باز کنی کار جالبی نیست). سوئدیها برای گپهای حین فیکا ارزش خاصی قائل هستن. به نظر اونا توی این گپهاست که ایدههای خلاقانه و جرقههای ذهنی مهم زده میشه و باعث میشه کیفیت کار و زندگی آدمها بالاتر بره. این رو هم بگم که فیکا هم اسمه و هم فعل. یعنی دو جملهی «بریم فیکا؟» و «فیکا میکنی؟» تقریبا یک معنا میدهند.
من مقایسهی مفصل یا جامعی (از نظر مقایسه با کشورهای دیگهی اروپایی) انجام ندادم، اما تا جایی که میدونم توی خیلی از کشورها فاصلهی کار رسمی و گپ زدن این قدر جدی و برنامهریزی شده نیست. مثلا یکبار که با چند همکاری سوئدی برای شرکت در یک جلسهی رسمی به آلمان رفته بودیم متوجه شدم روی میز کنفرانس قهوه و آب و بیسکویت روی میز (جلوی هر دو نفر) وجود داشت و جلسه هم ساعتها طول کشید بدون اینکه توقف رسمیای داده بشه. در عوض حضار همونطور که حرف میزدن بسته به نیاز قهوه یا آب مینوشیدن و یا همانجا دور میز چند دقیقهای با مزاح و شوخی حال و هوای جدی بحث را عوض میکردند. همچین چیزی رو احتمالا هیچ وقت توی سوئد نخواهید دید.
توی سوئد فیکا رو باید جدی گرفت. هم به خاطر اینکه نادیده گرفتنش میتونه عواقب نه چندان خوشآیندی داشته باشه، و هم به خاطر اینکه فرهنگ سازمانی خوبیه و به نظرم واقعا باعث میشه کیفیت کار بالاتر بره. در ضمن فرصت خوبیه که تقریبا همهی اعضای سازمان رو ببینی و به صورت کاملا غیررسمی باهاشون تبادل نظر کنی.
با توجه به فیلتر بودن بامدادی در ایران، لطفا مطالب آنرا از طریق اشتراک در خوراک آن پیگیری کنید. استفاده از مطالب و عکسهای منتشر شده در وبلاگها و فوتوبلاگهای من به شرط «نقل قول دقیق»، «ذکر ماخذ» و «ارجاع لینک به اصل پست» بلا مانع است.
یک فکر برای “فیکا میکنی؟”