نگاه استراتژیک‌: پیام اوباما و نگاه ایران به آمریکا – قسمت سوم

در بخش اول این سری از مطالب نگاه استراتژیک دیدیم که خواسته‌های استراتژیک آمریکا از ایران متناسب با امتیازی که به ازای آن‌ها به ایران وعده داده نیست و در نتیجه ایران نمی‌تواند آن‌ها را بپذیرد. در بخش دوم نگاه دقیق‌تری داشتیم به خواسته‌ی  اول آمریکا از ایران (توقف جاه‌طلبی‌های هسته‌ای). در ادامه دومین خواسته‌‌ی مهم آمریکا از ایران را بررسی می‌کنیم. (منبع استراتفور)

دومین خواسته‌ی مهم آمریکا از ایران، قطع حمایت از چیزی است که آمریکا آن‌را تروریسم می‌نامد. مهم‌ترین این موارد به حزب‌الله لبنان و عراق مربوط می‌شود که در واقع دو موضوع کاملا متفاوت هستند.

چرا ایران در عراق دخالت می‌کند؟

عراق به صورت بالقوه مهم‌ترین تهدید استراتژیک علیه ایران را در بردارد. این موضوع به قدمت تاریخ «بابل و فارس» است و در دوران معاصر هم به صورت جنگ ایران و عراق جلوه‌گر شده است. ایران تضمینی می‌خواهد که بداند عراق هرگز آن را تهدید نخواهد کرد و همین‌طور می‌خواهد مطمئن باشد که نیروهای آمریکایی مستقر در عراق تهدیدی علیه این کشور نخواهند بود. تهران فقط قول [آمریکا] را نمی‌خواهد بلکه محض اطمینان می‌خواهد تا حدی نفوذ و کنترل بر دولت عراق داشته باشد یا دست‌کم نوعی کنترل غیرمستقیم بر آن داشته باشد تا بتواند آن دولت را از انجام کارهایی که ایران دوست ندارد بازدارد. برای رسیدن به این هدف، ایران به صورت سیستماتیک و برنامه‌ریزی شده به تاثیرگذاری و نفوذ در گروه‌های مختلف داخل عراق دست زده است تا بتواند مانع طرح‌ریزی یا اجرای سیاست‌های  احتمالی‌ دولت عراق که ایران آن‌ها را خطرناک می‌داند شود.

ایرانی‌ها خواسته‌ی آمریکا از ایران مبنی بر عدم دخالت در عراق را به یک صورت معنا می‌کنند: آمریکا قصد دارد با استفاده از رژیم جدید حاکم بر عراق تعادل قدرت در منطقه را احیا کند. در واقع حدس ایرانی‌ها هم درست است، آمریکا واقعا هم چنین قصدی دارد. هدفی که از نظر ایران صد در صد غیر قابل قبول است، اگر چه ممکن است به سود ایالات متحده یا حتی منطقه باشد. از دیدگاه ایرانی‌ها، یک عراق کاملا بی‌طرف و خنثی – که بی‌طرفی و خنثی بودنش توسط نفوذ ایرانی‌ها تضمین شده باشد- تنها سازمان قابل قبول قدرت در منطقه است.  ایرانی‌ها خواست آمریکا مبنی بر عدم دخالت ایران در عراق را تهدید مستقیمی علیه امنیت ملی خود می‌بینند.

چرا ایران از حزب‌الله و حماس حمایت می‌کند؟

بین سال‌های 1979 تا 2001 ایران بستر و زمینه‌ی اصلی به چالش کشیدن غرب از منظر اسلام بود: شیعه نماینده‌ی اسلام رادیکال بود. اما پس از حملات القاعده، ایران و شیعه جایگاه خود را در این زمینه از دست دادند. امروز، القاعده کمرنگ شده است و ایران می‌خواهد جای‌گاه از دست رفته را بازیابد. ایران می‌تواند با حمایت از حزب‌الله -گروه رادیکال شیعه‌ای که مستقیما اسرائیل را به چالش می‌کشد- و یا حمایت از حماس – گروه رادیکال سنی- نشان دهد که به جای همه‌ی جهان اسلام سخن می‌گوید، موضع قدرتمندی که مفهوم زیادی برای ایران و همین‌طور منطقه دارد. حمایت ایران از این گروه‌ها به این کشور کمک می‌کند تا با پذیرفتن ریسک اندک به هدف بزرگی دست یابد. در همین حال، خواست آمریکا برای قطع حمایت ایران از این گروه‌ها، با مشوق‌ها و یا تهدیدهای کافی همراه نبوده است و در نتیجه ایران موضع خود را در حمایت از این گروه‌ها حفظ کرده است.

ایران استراتژی اوباما-پطروس در افغانستان را دوست ندارد

ایران به ویژه استراتژی جدید اوباما-پطروس در افغانستان را دوست ندارد. این استراتژی شامل گفتگو و مذاکره با طالبان است، گروهی که ایران آن‌را به صورت تاریخی دشمن خود و خطرناک می‌داند. احتمال این‌که ایالات متحده‌ی‌ ‌آمریکا، یک حکومت شبه‌طالبانی در افغانستان مستقر کند تهدید  مهمی علیه ایران محسوب می‌شود. تهدیدی که شاید فقط تهدید عراق از آن بیشتر باشد.

ایرانی‌ها به آمریکا کمک کردند، اما…

ایرانی‌ها خود را همیار و کمک‌رسان آمریکا می‌بینند. آن‌ها در عراق و افغانستان به واشنگتن کمک کردند تا طالبان و صدام حسین را سرنگون کند. در سال 2001، ایران پیشنهاد کرد تا به هواپیماهای آمریکایی اجازه فرود در خاک این کشور بدهد و به واشنگتن اطمینان داد که گروه‌های افغانی تحت نفوذ ایران با او همکاری خواهند کرد. در عراق، ایران اطلاعات جاسوسی در اختیار آمریکا قرار داد و همین‌طور کمک کرد تا جمعیت شیعه‌ی عراق در طی تهاجم سال 2003 منفعل باقی بمانند و بر ضد آمریکا وارد عمل نشوند. اما ایرانی‌ها به واشنگتن به عنوان کسی که به این تلاش برای ایجاد تفاهم، خیانت کرده است نگاه می‌کنند. ایرانی‌ها در مقابل خدماتی که به آمریکا ارائه دادند، انتظار داشتند که بتوانند نفوذ و کنترل نسبی بر دو کشور عراق و افغانستان داشته باشند.

در قسمت آینده (بخش پایانی) مطالب گفته شده را جمع‌بندی می‌کنیم تا بتوانیم واقعیت‌ محدودیت‌های موجود میان رابطه‌ی آمریکا و ایران را دقیق‌تر بشناسیم.


با من بمانید تا در مجموعه‌ی «نگاه استراتژیک» دینامیسم حاکم بر دنیای امروز را بهتر بشناسیم.


10 دیدگاه برای «نگاه استراتژیک‌: پیام اوباما و نگاه ایران به آمریکا – قسمت سوم»

  1. سلام

    » در سال 2001، ایران پیشنهاد کرد تا به هواپیماهای آمریکایی اجازه فرود در خاک این کشور بدهد و به واشنگتن اطمینان داد که گروه‌های افغانی تحت نفوذ ایران با او همکاری خواهند کرد. در عراق، ایران اطلاعات جاسوسی در اختیار آمریکا قرار داد و همین‌طور کمک کرد تا جمعیت شیعه‌ی عراق در طی تهاجم سال 2003 منفعل باقی بمانند و بر ضد آمریکا وارد عمل نشوند. »

    در مورد مطالب بالا می تونید منبعشون رو هم بگذارید ؟

    با تشکر

    لایک

      1. با سلام
        فکر کنم اگه نام منبع رو در انتهای متن بگذارید بهتر باشه.
        چون به صورت فعلی این طور به نظر میرسه که قسمت اول از منبع ذکر شده است و مطالبی که در ادامه آمده گفته های شماست.

        با تشکر

        لایک

  2. ميشه لطفا» بيشتر توضيح بدين منظورتون از اين جمله چي هست: «حمایت ایران از این گروه‌ها به این کشور کمک می‌کند تا با پذیرفتن ریسک اندک به هدف بزرگی دست یابد» ايا اين ريسك واقعا» اندكه؟
    اين ريسك در زمان بوش نزديك بود ما را به سرنوشت عراق دچار كنه!!! دقيقا كدام هدف بزرگ؟
    در ضمن منابع اطلاعاتي/خبري خودتون رو در مورد اخباري مثل :» در سال 2001، ایران پیشنهاد کرد تا به هواپیماهای آمریکایی اجازه فرود در خاک این کشور بدهد و به واشنگتن اطمینان داد که گروه‌های افغانی تحت نفوذ ایران با او همکاری خواهند کرد. در عراق، ایران اطلاعات جاسوسی در اختیار آمریکا قرار داد و همین‌طور کمک کرد تا جمعیت شیعه‌ی عراق در طی تهاجم سال 2003 منفعل باقی بمانند و بر ضد آمریکا وارد عمل نشوند.» رو به صورت مستند ذكر كنيد.
    دوست گرامي، تا حدي مي توانم محافطه كاري و كتمان برخي از واقعيات را در وبلاگت براي اينكه از گزند فيلتر و ممنوع الخروج شدن و… در امان بماني درك كنم اما اين دليل نميشه كه واقعيات رو معكوس جلوه بدي. به اين كار مي گويند …..
    برای یک بار اثرات تحریم اتصادی ایران به صورت عدد و رقم را بازگو كن. از نرخ تورم گرفته تا چگونگی استخراج نفت و گاز، عدم تامین به موقع منابع مالی پروژههای گاز و نفت، وضعیت تولید برق در نیروگاهها، وضعیت تولید خودرو و… اونوقت راح تر می شد در مورد هویج و چماق و منافع ملی و این چیزا حرف زد.
    ارادتمند
    م

    لایک

    1. از نظرگاه حاکمیت ایران، ریسک حمایت از گروه‌هایی مثل حزب‌الله در مقایسه با دستا‌وردهای استراتژیکی که در اثر آن حاصل می‌شود اندک است. این دیدگاه در ذهنیت سیاسی حاکم بر ایران وجود دارد و یک واقعیت است.

      شما از چیزی عصبانی هستی که شروع کردی به اتهام زدن؟ من واقعیتی را کتمان نکردم، این شما هستید که بدون مبنا به من اتهام کتمان واقعیت می‌زنی.

      مشکل شما نمی‌دونم چیه دقیقن. فراافکنی نکن. این بحث چه ربطی به تحریم صنایع نفتی ایران داشته؟

      لایک

      1. kkxنظر گاه حاکمیت ایران وذهنیت سیاسی حاکم بر آن ، همان نظرگاه وذهنیت خود شماهم هست البته…
        از ديد مردم ايران اين ريسك بزرگ بوده و هست.چون مي توانست سرنوشتي همچون عراق در پي داشته باشد.
        اين ما و مردم ايران هستيم كه اثرات تحریم اتصادی ایران را تحمل مي كنيم نه شما و حاکمیت ایران. اگر تحمل نقد حمايتهاي احساسي و افراطي خودت از حاکمیت ایران و گروههاي تندرو اسلامي را نداري، بهتره كه اصلا» ننويسي تا اينكه اتهام فرافكني بزني به ديگران.اصل اوليه نوشتن عقايد براي ديگران ، داشتن شهامت نقد شدن است كه شما نسبت به نقد بسيار احساسي و نه منطقي برخورد مي كني.
        لطفا» اصل لينك ترجمه بالا از استراتفور را نيز براي مخاطبان را نيز قرار دهيد.
        با تشكر و احترام
        م
        من

        لایک

  3. اخه مجبور نیستید که از چیزی حرف بزنید که از ماهیتش میترسید من با کامنت بالا موافقم که شما از ترس اینکه مشکلی براتون پیش بیاد به حمایت جهت دار از دولت پرداختید البته سعی کردید با دید روانشناسانه وارد شوید اما اینها شاید بتونه بخشی از مردم رو گول بزنه من همیشه معتقد بودم شما نفعی در این مسئله دارید یا میترسید

    خوب مثل خیلی از وبلاگ نویسانی که وبلاگ پرخواننده ایی دارن و پاشون رو از سیاست کشیدن بیرون شما هم همین کار رو بکنید بیش تر از این خودتون رو تحقیر نکنید

    من همیشه به دوستانم که خواننده وبلاگ شما بودند گفتم اینگار شما یکی از رجال سیاسی تندرو ایران هستید قبلا با هام مخالف بودن اما حالا با مرور زمان خیلی چیز ها روشن شد

    لطفا به شعور مردم احترام بگذاری تا به شما احترام بگذارند

    لایک

    1. این نوشته رو من ترجمه کردم و نظرات شخصی من نیست. لابد تحلیل‌گران علوم سیاسی و کارشناسان حرفه‌ای استراتفور هم از دولت ایران می‌ترسیدند و مجبور شدن این طوری بنویسن!

      من به شعور مردم احترام می‌ذارم و در میان انبوه مطالب کم‌ارزش، ضعیف و یا جهت‌داری که توی اینترنت وجود داره، از میان بهترین‌ها و تمیزترین‌هاشون انتخاب و ترجمه می‌کنم (مثلا مطالب همین سایت استراتفور که یکی از معبترترین منابع در این زمینه است). سئوال من اینه که آیا شما هم به شعور من احترام می‌گذارید یا به سادگی و قبل از این‌که حتی به خودتون زحمت بدین مطالب ترجمه شده رو با دقت و تعمق مطالعه کنید به خودتون اجازه می‌دین من رو به صورت بی‌پایه متهم کنید؟

      لایک

  4. سلام
    مارگزیده از ریسمان سیاه و سفید هم میترسه، اما آمریکا یک مار کبرای بزرگ اما خوش خط و خاله ، نه صرفا یک ریسمان سیاه و سفید.
    به نظر من آمریکا برای اثبات حسن نیتش باید کارهایی که در زیر مینویسم بکنه و حقوق تاریخی مردم مظلوم ما رو برگردونه تا ما بتونیم باهاش دوست باشیم و خلاصه به پروپاش نپیچیم:

    1- رفع کلیه اتهاماتی که تاکنون به ایران زده شده، مانند نقض حقوق بشر، حمایت از تروریسم، تلاش برای تولید سلاح هسته ای ، خشونت آمیز خواندن مذهب و رفتار مردم ایران و … و … و .. صدها مورد ساخته و پرداخته شبکه ها و روزنامه ها و سخنگویان امور خارجه آمریکا

    2- عذر خواهی رسمی بابت تمام مشکلاتی که برای مردم ایران به وجود ورده اند و کلیه ستم هایی که انجام دادند از کودتای 28 مرداد تاکنون. تک تک باید اسم ببرند و بگن ما عذر خواهی میکنیم و غلط کردیم ! (یادتون باشه توبه گرگ مرگ است!)

    3- پرداخت غرامت بابت کلیه خسارات و جنگ ها : غرامت شهدای حمله ناو امریکایی به هواپیمای مسافربری ایران، جنگ اجباری عراق و اثرات خسارات سلاح هایی که امریکا به عراق فروخته ، جنگ خلیج فارس و … و هر جنایت جنگی دیگری که امریکا مرتکب شده یا در اون ها دخیل بوده.

    3- بازپرداخت تمامی دارایی های شاه ایران و دارایی های بلوکه شده ایران و دادن هواپیماها و تجهیزاتی که قرار بود امریکا به ایران بدهد و کلیه معاملاتی که یکطرفه فسخ کرده است. یعنی کلیه حقوق مالی ملت ایران.

    4- رفع کلیه تحریم های مالی و بازرگانی و سیاسی و استراتژیکی و فرهنگی و علمی (که در واقع طبق اذعان این تحلیل این فقط انگشت کوچیکه کارایی که آمریکا باید بکنه!)

    5- از سر گیری روابط خود با ایران و گفتگوی دوستانه و بدون شاخ و شونه کشیدن و بدون اتهام و همچنین عذرخواهی جدی از ایران بابت مسائل قبلی.

    6- دادن اجازه به خبرنگاران ایرانی و رفع ممنوعیت ها و بازرسی های مربوط به ایرانیان و سخت گیری های مربوط به ورود ایرانیان به امریکا و همچنین عذرخواهی از دانشجویانی که با آنها بدرفتاری شده.

    7-عقب نشینی آمریکا از موضع تهاجمی و ادعایی و خشونت طلبانه اش نسبت به ایران چه در روابط و ادبیات چه در تحریک کشورهای همسایه و اعراب نسبت به ایران.

    8- لغو کلیه قرارهای تعقیب و بازداشت بین المللی که برای ایران و مقامات ایرانی صادر شده در تمام جهان. و عدم تحریک کردن کشورهای غربی در مورد ایران.

    9- عذرخواهی بابت توهین هایی که تاکنون دولتمردان امریکا نسبت به مسلمانان داشته اند و لغو سختگیری ها و بازداشت مسلمانان در امریکا. به دلیل اینکه درصد بالایی از مردم ایران مسلمان هستند و این جهت گیری به نوعی بیشتر به سمت ایران بوده تا اعراب! که دوست آمریکا محسوب میشوند.

    به نظر شما دادن چند قول سر خرمن و یک پیام تبریک نوروزی و بعد تکرار مجدد تهدید ها و تحریم ها و ادبیات نادرست میتونه نشانه ای مثبت برای حسن نظر آمریکا باشه؟

    آیا ایران همچون گوسفند آنچه صلاح و آنچه به ضرر اوست تشخیص نمیدهد؟ تاآمریکا برای ایران خط و راه تعیین کند؟

    به نظر من اوباما هیچ فرقی با جرج بوش خون خوار ندارد.

    حتی اگر لباس و نحوه حرف زدن و شعار خود را تغییر داده باشد همان سیاست های همیشگی آمریکای خون خوار را اجرا میکند.آیا به نظر شما تغییری رخ داده؟ جرج بوش هم پارسال در پیامی به مردم ایران نوروز را تبریک گفت! که باعث شد ما کلی بخندیم.
    پس اوباما چه فرقی با بوش باید داشته باشد؟ آنها فقط مردم خودشان را گول میزنند. مقامات دولت بوش بارها از مذاکره سخن گفتند و خودشان را آماده و ایران را غیر آماده نشان دادند! به قول معروف دم خروس را باور کنیم یا قسم حضرت عباس را؟

    لایک

من همه‌ی کامنت‌های وارده را می‌خوانم. اما ‌لطفا توجه داشته باشید که بنا به برخی ملاحظات شخصی از انتشار و پاسخ دادن به کامنت‌‌هایی که (۱) ادبیات تند، گستاخانه یا بی‌ادبانه داشته باشند، یا (۲) در ارتباط مستقیم با موضوع پستی که ذیل آن نوشته شده‌اند نباشند و یا (۳) به وضوح با نشانی ای‌میل جعلی نوشته شده باشند معذور هستم. در صورتی که مطلبی دارید که دوست دارید با من در میان بگذارید، از صفحه‌ی تماس استفاده کنید. با تشکر از توجه شما به بامدادی.

در پایین مشخصات خود را پر کنید یا برای ورود روی یکی از نمادها کلیک کنید:

نماد WordPress.com

شما در حال بیان دیدگاه با حساب کاربری WordPress.com خود هستید. خروج /  تغییر حساب )

عکس فیسبوک

شما در حال بیان دیدگاه با حساب کاربری Facebook خود هستید. خروج /  تغییر حساب )

درحال اتصال به %s

%d وب‌نوشت‌نویس این را دوست دارند: